ضرب تنسوری فضاهای هیلبرت

از testwiki
پرش به ناوبری پرش به جستجو

در ریاضیات و به‌ویژه آنالیز تابعی، ضرب تِنسوری فضاهای هیلبرت راهی برای گسترش برساخت ضرب تنسوری است به‌طوری‌که نتیجهٔ ضرب تنسوری دو فضای هیلبرت، فضای هیلبرت دیگری است. به‌طور کلی این ضرب تنسوری، کامل‌سازی فضای متریک ضرب تنسوری معمولی است. این نمونه‌ای از ضرب تنسوری توپولوژیکی است. ضرب تنسوری به فضاهای هیلبرت اجازه می‌دهد تا در یک رستهٔ متقارن تکواره‌ای مجتمع شوند.[۱]

تعریف

از آنجایی که فضاهای هیلبرت دارای ضرب داخلی هستند، می‌خواهیم یک ضرب داخلی و در نتیجه یک توپولوژی را بر روی ضرب تنسوری معرفی کنیم که به‌طور طبیعی از ضرب داخلی بر روی فاکتورها ناشی می‌شود. فرض کنید H1 و H2 دو فضای هیلبرت و به‌ترتیب با ضرب داخلی ,1 و ,2 باشند. ضرب تنسوری H1 و H2 را به همان صورت که در مقالهٔ ضرب تنسوری توضیح داده شده است، بسازید. ما می‌توانیم این ضرب تنسوری فضای برداری را با تعریف

ϕ1ϕ2,ψ1ψ2=ϕ1,ψ11ϕ2,ψ22ϕ1,ψ1H1&ϕ2,ψ2H2

به فضای ضرب داخلی تبدیل کرده و از طریق خطی بودن گسترش دهیم. اینکه آیا این واقعاً یک ضرب داخلی است یا خیر با شناسایی نگاشت‌های دوخطی اسکالر در H1×H2 و تابعی‌های خطی در ضرب تنسوری فضای برداری آن‌ها تصدیق‌پذیر است. در پایان، در بستر ضرب داخلی کامل‌سازی کنید. فضای هیلبرت حاصل، ضرب تنسوری H1 و H2 است.

خواص

اگر H1 و H2 به‌ترتیب دارای پایه‌های متعامد یکه {ϕk} و {ψl} باشند، آنگاه {ϕkψl} یک پایهٔ متعامد یکه برای H1H2 است. بعد فضای هیلبرت حاصل از ضرب تنسوری برابر با ضرب ابعاد فضاهای هیلبرت اولیه است.

منابع

الگو:پانویس

  1. B. Coecke and E. O. Paquette, Categories for the practising physicist, in: New Structures for Physics, B. Coecke (ed.), Springer Lecture Notes in Physics, 2009. arxiv:0905.3010