نیروی هوایی اسرائیل

الگو:حص-خرابکاری الگو:Infobox military unit نیروی هوایی اسرائیل (به عبری: זרוע האויר והחלל) که اسم مخفف آن در عبری هِل آویر است، یکی از بخش‌های نیروهای دفاعی اسرائیل است. نیروی هوایی اسرائیل دَه‌ها هواگرد جنگنده در اختیار دارد. این نیرو زیر نظر ستاد کل ارتش اسرائیل فعالیت می‌کند. فرماندهی کنونی آن برعهدهٔ آلوف امیر ایشیل است.

نیروی هوایی اسرائیل به همراه نیروی زمینی اسرائیل و نیروی دریایی اسرائیل وظیفهٔ «حفظ کیان و استقلال کشور اسرائیل و عقیم کردن تلاش‌های دشمنان آن در مختل کردن روال عادی زندگی در داخل کشور» را برعهده دارد.

ساختار

ستاد فرماندهی نیروی هوایی، اسکادران‌های نیروی هوایی، خلبان‌های نیروی هوایی، ستاد نیروی هوایی، فرماندهی و فرماندهان نیروی هوایی از زیر مجموعه‌های نیروی هوایی اسرائیل می‌باشند.

ستاد نیروی هوایی

ستاد نیروی هوایی ارتش اسرائیل در وزارت دفاع اسرائیل در شهر تل‌آویو قراردارد. این ستاد به شش زیرگروه تقسیم می‌شود که در صدر هر یک از گروه‌های شش‌گانه، فرمانده‌ای با رتبه نظامی سرهنگ تمام قرار دارد. هر یک از این فرماندهان مستقیماً زیر نظر فرمانده کل نیروی هوایی فعالیت می‌کنند.

این شش گروه عبارت‌اند از:

• واحد رئیس ستاد هوایی، که مسئول ساختار نیروی هوایی ارتش است و بر فعالیت‌های کلی نیرو نظارت دارد.
• واحد هوایی، که مسئول عملیات هوایی، آموزش و مانورهای منظم نیرو است.
• واحد هوایی بالگردها، که مسئول سیاست پروازی سیستم‌های هلیکوپترهاست.
• واحد اطلاعات، که آگاهی‌های لازم را برای عملیات هوایی ترسیم و تدوین می‌کند و نیز در ترسیم اطلاعات کلی نظامی، نقش مؤثر دارد.
• واحد تجهیزات، که مسئول امور لجستیک و تولید سیستم‌های مختلف برای نیروی هوایی و انبارداری قطعات مورد نیاز برای تجهیزات مورد استفاده است.
• واحد نیروی انسانی، که مسئول اداره، حمایت و گسترش نیروی انسانی در نیروی هوایی اسرائیل است.

تاریخچه

جنگ شش‌روزه (۱۹۶۷)

الگو:اصلی در سال ۱۹۶۷ میلادی نیروهای دفاعی اسرائیل طی ۶ روز صحرای سینا، کرانه باختری رود اردن، نوار غزه، ارتفاعات جولان و شهر قنیطره را به اشغال درآورد و بخش شرقی اورشلیم را که طبق مصوبات سازمان ملل متحد یک شهر بین‌المللی و تحت کنترل ارتش اردن بود را به اشغال درآورد.

نیروهای مسلح اسرائیل با دریافت اطلاعاتی حیاتی به‌وسیلهٔ عوامل اطلاعاتی خود در مصر پی بردند که نیروهای مسلح مصر بیش از چهارصد هواپیمای جنگندهٔ خود را در نقطه‌ای جمع کرده‌است تا صبح روز بعد صفوف نیروی زمینی اسرائیل را شدیداً در هم بکوبد. ژنرال‌های اسرائیلی که کار کشور تازه تأسیس اسرائیل را با بلند شدن هواپیماهای مصری تقریباً تمام‌شده می‌دیدند، تصمیم به بمباران شبانهٔ تمام جنگنده‌های مصری، قبل از بلند شدن یک‌بارهٔ آن‌ها بر روی اسرائیل کردند و با فرستادن تمام ۲۰۰ هواپیمای جنگندهٔ فعال خود، بیش از ۳۰۰ هواپیمای مصری را در عرض ۳ ساعت از بین بردند و نیروی هوایی مصر را بر روی زمین در هم کوبیدند.

با پایان همان روز، جنگنده‌های نیروی هوایی اسرائیل، نیروی هوایی اردن و نیروی هوایی عراق را درهم کوبیدند و در پایان جنگ شش‌روزه مجموع ۴۵۱ هواپیمای جنگی متعلق به اعراب را نابود کردند.

بمباران نیروگاه اتمی عراق (۱۹۸۰)

مسیر پرواز جنگنده‌های اسرائیلی و مسیر بازگشت آنان در عملیات اپرا.

در آغاز جنگ ایران و عراق، نیروی هوایی اسرائیل طی یک عملیات محرمانهٔ نظامی، با نام عملیات اپرا به رآکتور هسته‌ای اوسیراکنیروگاه هسته‌ای عراق، که مراحل ساخت آن تمام شده بود و آمادهٔ رسیدن سوخت هسته‌ای از شوروی جهت آغاز فعالیت اتمی بود، حمله کردند و آن را به‌طور کامل منهدم نمودند. قبل از عملیات هوایی اپرا نیروی هوایی ارتش ایران در جریان جنگ ۸ ساله با عراق، اقدام به بمباران این رآکتور در حال ساخت کرد و خساراتی را به آن وارد ساخت و عملیات اپرا توسط نیروی هوایی اسرائیل، نیروگاه را کاملاً منهدم و غیرقابل استفاده ساخت.

این عملیات اندکی پیش از تحویل سوخت هسته‌ای از سوی شوروی به این نیروگاه انجام گرفت، زیرا اسرائیل حساب کرده بود که در صورت حمله بعد از رسیدن سوخت هسته‌ای، خطر تشعشعات اتمی گسترده در منطقه وجود دارد و بر این اساس با حمله‌ای پیش‌دستانه در سال ۱۹۸۰ به نیروگاه اتمی عراق، آن را کاملاً ویران ساخت، تا خطر یاد شده امکان وقوع پیدا نکند. در این عملیات یک اسکادران شامل ۸ فروند جنگندهٔ اف-۱۶ به همراه ۶ فروند جنگندهٔ اف-۱۵ برای تحقق هدف که نابودی این تأسیسات بود، شرکت داشتند. عملیات اپرا با موفقیت کامل برای نیروهای اسرائیلی به همراه بود، چرا که در این عملیات، هیچ‌گونه خسارتی به جنگنده‌ها و خلبانان نیروی هوایی اسرائیل وارد نیامد و هدف عملیات نیز به‌طور کامل منهدم گردید.

بمباران ساختمان مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس (۱۹۸۵)

تصویری از لحظهٔ حمله به ساختمان ساف در تونس

در تاریخ ۱ اکتبر ۱۹۸۵ نیروی هوایی اسرائیل طی عملیات محرمانه‌ای با نام عملیات پای چوبین، مقر مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس را مورد حمله قرار داد.

این عملیات که طولانی‌ترین مسیر یک عملیات هوایی برای جنگنده‌های اسرائیلی به مسافت ۲۳۰۰ کیلومتر بود، به‌وسیلهٔ ۸ جنگندهٔ اف-۱۵ ایگل و ۸ جنگندهٔ اف-۱۶ فایتینگ فالکن انجام گرفت، که بارها مجبور به سوخت‌گیری هوایی از تانکر بوئینگ ۷۰۷ متعلق به نیروی هوایی اسرائیل شدند.

عملیات پای چوبین با موفقیت نسبی همراه بود، زیرا با وجود موفقیت در منهدم کردن مرکز سازمان آزادیبخش فلسطین و کشته شدن بیش از ۶۰ نفر در بمباران نیروی هوایی اسرائیل، یاسر عرفات و دستیارانش در آن هنگام در ساختمان حضور نداشتند و جان سالم به در بردند. در این عملیات هیچ‌گونه خسارتی به جنگنده‌ها و خلبانان نیروی هوایی اسرائیل وارد نیامد و هدف عملیات نیز به‌طور کامل منهدم گردید.الگو:مدرک

بمباران ساختمان مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس، دست‌مایهٔ محکومیت‌های بین‌الملی و انتقادات هم‌پیمانان اسرائیل، از جمله ایالات متحده آمریکا شد.

هواپیماها

تصویری از یک جنگندهٔ اف-۱۵ ایگل متعلق به نیروی هوایی ارتش اسرائیل درحال پرواز.

هواپیمای جنگندهٔ کفیر، ساخت صنایع دفاعی اسرائیل.

هواپیمای جنگندهٔ آی‌ای‌آی لاوی، ساخت صنایع دفاعی اسرائیل.

نگاره‌ای از چهار فروند جنگندهٔ اف-۳۵ متعلق به اسکادران ۱۴۰ (en) نیروی هوایی اسرائیل و اسکادران ۳۴م جنگنده (en) نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا در حال عملیات تمرینی بر فراز صحرای نگب، اسرائیل.

هواپیماهای فعال

در منابع مختلف، ارقام متفاوتی از تعداد هواپیماهای فعال درج شده‌است:

هواگرد	کشور سازنده	نوع	مدل‌ها	فعالالگو:سخ(INSS)	فعالالگو:سخ(Flight Global)	فعالالگو:سخ(منابع دیگر)
جنگنده
اف-۱۵ ایگل	الگو:USA	جنگندهٔ برتری هوایی	F-15A "Baz"	$\}$ ۵۲	$\}$ ۴۲	۲۷
			F-15C "Baz"			۲۰
			F-15B "Baz"		$\}$ ۲۰	۷
			F-15D "Baz"			۱۵
لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ	الگو:USA	جنگندهٔ تاکتیکی پیشرفته و شناساگریز	F-35A	$\}$ ۵۲	$\}$ ۴۲	۲۷
			F-35C			۲۰
			F-35B		$\}$ ۲۰	۷
			F-35D			۱۵
اف-۱۵ ئی	الگو:USA	جنگندهٔ حمله زمینی	F-15I "Ra'am"	۲۵	۲۵
اف-۱۶ فایتینگ فالکن	الگو:USA	جنگندهٔ چندمنظوره	F-16A "Netz"	$\}$ ۱۰۷	$\}$ ۹۹	۹۰
			F-16B "Netz"			۱۶
			F-16C "Barak"	$\}$ ۱۳۶	$\}$ ۱۲۶	۵۲
			F-16D "Barak"			۴۹
			F-16I "Sufa"	۱۰۰	۱۰۰
هواپیمای آموزشی
گروب جی-۱۲۰	الگو:GER	هواپیمای آموزشی	G-120AI "Snunit"	۲۷	۱۷	۱۷
تی-۶ بیچ‌کرافت	الگو:USA	هواپیمای آموزشی	T-6A "Efroni"	۱۹	۲۰	۲۰
ای-۴ اسکای‌هاوک	الگو:USA	حمله به زمین /آموزشی	A-4N, TA-4H/J "Ayit"	۲۰	۲۰
هواپیمای حمل‌ونقل نظامی / سوخت‌رسانی هوایی / آتش‌نشانی هوایی / چندمنظوره / تجسسی / گشت دریایی / آواکس
کشنده هوایی آتی-۸۰۲	الگو:USA	هواپیمای آتش‌نشان	ای‌تی-۸۰۲اف	۸	۷	۷
بیچ‌کرفت بونانزا	الگو:USA	چندمنظوره	A-36 "Khofit"	۲۲	–	۲۲
بیچ‌کرافت سوپرکینگ ایر (سی-۱۲ هورون)	الگو:USA	چندمنظوره / ترابری / آموزشی	B-200/T/CT "Tzofit"	$\}$ ۲۹	۲۲	۲۲
		هشدار سریع / تجسس الکترونیکی	RC-12D/K "Kookiya"		۷	۷
آی‌ای‌آی وست‌ویند	الگو:ISR	گشت دریایی	1124N "Shahaf"	۳	۳	۳
گلف‌استریم جی۵۵۰	الگو:USA	مأموریت‌های شنود الکترونیکی	G500 "Nahshon-Shavit"	۳	۳	۳
		آواکس	G550 "Nahshon-Eitam"	۲	۴	۳
سی-۱۳۰ هرکولس	الگو:USA	ترابری تاکتیکی	C-130E "Qarnaf"	$\}$ ۱۲	$\}$ ۱۱	۵
			C-130H "Qarnaf"			۲
		سوخت‌رسانی هوایی	کی‌سی-۱۳۰ مدل اِچ "Qarnaf"	۳	۵	۵
بوئینگ ۷۰۷	الگو:USA	ترابری سنگین / هشدار سریع	707 "Re'em"	۸	۷
		سوخت‌رسانی هوایی	کاسی-۷۰۷	۵	۷	۸
بالگردها
یوروکوپتر پانتر	الگو:EU	گشت دریایی	AS-565SA "Atalef"	۵	۵	۵
ای‌اچ-۱ کبرا	الگو:USA	بالگرد جنگنده	AH-1 "Tzefa"	۳۳	۴۹	۳۳
ای‌اچ-۶۴ آپاچی	الگو:USA	بالگرد جنگنده	AH-64A "Peten"	۳۰	۳۲	۳۰
			AH-64D "Saraph"	۱۷	۱۸	۱۸
سیکورسکی سی‌اچ-۵۳	الگو:USA	ترابری سنگین	CH-53D "Yas'ur 2025"	۳۷	۲۵	۳۸
سیکورسکی اس-۷۰ (یواچ-۶۰ بلک‌هاوک)	الگو:USA	ترابری تاکتیکی	S-70A-50/55 / UH-60A/L "Yanshuf"	۴۹	۴۹	۴۹
بل ۲۰۶ (اواچ-۵۸ کیووا)	الگو:USA	حمل‌ونقل سبک / آموزشی	206B "Saifan"	–	۱۸	۹
پهپادها
ایتان	الگو:ISR	دوربرد ارتفاع متوسط	هارون-تی‌پی ایتان	+	+	+
هارون ۱	الگو:ISR	دوربرد ارتفاع متوسط	هارون-۱ شوال	+	+	+
هرمس ۴۵۰	الگو:ISR	هواپیمای بدون سرنشین تاکتیکی	هرمس ۴۵۰-اس	+	+	+
هرمس ۹۰۰	الگو:ISR
BlueBird SpyLite	الگو:ISR	هواپیمای بدون سرنشین کوچک	SkyLite B	–	+	–

مدل جستجو و نجات بالگرد ترابری سنگین سیکورسکی سی‌اچ-۵۳

هواپیمای بدون سرنشین شناسایی ایتان.

تاریخی

در گذشته نیروی هوایی اسرائیل از این هواپیماهای جنگنده نیز استفاده می‌کرد:

• اف-۴ فانتوم (شبح سیاه) (محصول ایالات متحده آمریکا) (جنگنده-بمب‌افکن و هواپیمای رهگیر - ۱۲۰ فروند اف-۴ ۲۰۰۰ مدل بهینه‌شدهٔ اف-۴ در اسرائیل با قابلیت عملیاتی در انبار نگهداری می‌شود)
• میراژ ۳ (محصول فرانسه) (جنگندهٔ چندمنظوره)
• سوپرمیستر (محصول فرانسه)
• اسپیت‌فایر (محصول انگلستان)
• کفیر (بچه شیر) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل) (جنگندهٔ چندمنظوره - ۱۴۰ فروند کفیر با قابلیت عملیاتی در انبار)
• نشیر (عقاب) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل)
• لاوی (شیر جوان) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل)
• ای-۴ اسکای‌هاوک (محصول ایالات متحده آمریکا) (جنگندهٔ حمله به زمین - ۵۰ فروند به‌عنوان هواپیمای آموزشی فعال هستند و ۱۷۴ فروند با قابلیت عملیاتی در انبار)

پایگاه‌ها

• فرودگاه بین‌المللی بن گوریون (پادگان نیروی هوایی ۲۷)
• پایگاه هوایی ختسریم (پادگان نیروی هوایی ۶)
• پایگاه هوایی حاتسور (بال ۴)
• پایگاه هوایی رامون (بال ۲۵)
• پایگاه هوایی نواتیم (بال ۲۸)
• پایگاه هوایی پالماخیم (پادگان نیروی هوایی ۳۰)
• پایگاه هوایی رمت داوید (بال ۱)
• پایگاه هوایی دوو (بال ۱۵)
• فرودگاه بین‌المللی حیفا
• پایگاه هوایی عوودا (پادگان نیروی هوایی ۱۰)
• پایگاه هوایی سدوت میخا
• پایگاه هوایی تل نوف (پادگان نیروی هوایی ۸)

محدوده پروازی

نیروی هوایی اسرائیل، به غیر از محدودهٔ جغرافیایی اسرائیل می‌تواند برای مانورهای نظامی از حریم هوایی ترکیه استفاده کند. این مسئله به‌علت کوچک بودن آسمان اسرائیل برای تمرین، دستاورد بزرگی برای این کشور به حساب می‌آید.

منابع

• Wikipedia contributors, "Israeli Air Force," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Israeli_Air_Force&oldid=137788762 (accessed June 13, 2007).