فهرست اتحادهای لگاریتمی

از testwiki
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اتحادهای لگاریتمی زیادی را می‌توان در ریاضیات پیدا کرد.

قوانین جبری

کاربرد عملگرهای ساده‌ساز

گاهی از لگاریتم برای ساده کردن شمارش‌های ریاضی استفاده می‌شود. مانند لگاریتم حاصل ضرب که برابر است با مجموع لگاریتم دو عدد: الگو:چپ‌چین

logb(xy)=logb(x)+logb(y) زیرا: bcbd=bc+d
logb(xy)=logb(x)logb(y) زیرا: bcd=bcbd
logb(xd)=dlogb(x) زیرا: (bc)d=bcd
logb(xy)=logb(x)y زیرا: xy=x1/y
xlogb(y)=ylogb(x) زیرا: xlogb(y)=blogb(x)logb(y)=blogb(y)logb(x)=ylogb(x)
clogb(x)+dlogb(y)=logb(xcyd) زیرا: logb(xcyd)=logb(xc)+logb(yd)

الگو:پایان چپ‌چین که در آن b و x و y اعداد حقیقی بزرگتر از صفر اند و b1 است. همچنین c و d همگی اعداد حقیقی اند.

اثبات قانون نخست

الگو:چپ‌چین xy=blogb(x)blogb(y)=blogb(x)+logb(y)logb(xy)=logb(blogb(x)+logb(y))=logb(x)+logb(y) الگو:پایان چپ‌چین قانون مربوط به توان‌ها: الگو:چپ‌چین xy=(blogb(x))y=bylogb(x)logb(xy)=ylogb(x) الگو:پایان چپ‌چین قانون نسبت‌ها: الگو:چپ‌چین logb(xy)=logb(xy1)=logb(x)+logb(y1)=logb(x)logb(y) الگو:پایان چپ‌چین قانون ریشه‌ها مانند قانون توان‌ها اثبات می‌شود: الگو:چپ‌چین logb(xy)=logb(x1y)=1ylogb(x) الگو:پایان چپ‌چین

اتحادهای بدیهی

الگو:چپ‌چین

logb(1)=0 زیرا: b0=1
logb(b)=1 زیرا: b1=b

الگو:پایان چپ‌چین هشدار: logb(0) تعریف نشده‌است چون هیچ عدد x را نمی‌توان پیدا کرد که bx=0 شود. به عبارت دیگر در نمودار logb(x) در نقطهٔ ۰ = x یک مجانب قائم داریم.

توان‌های خنثی کننده

تابع‌های لگاریتمی و نمایی در صورتی که هر دو در یک پایه باشند می‌توانند یکدیگر را خنثی کنند. این به این دلیل است که دو تابع وارون یکدیگرند. (درست مانند ضرب و تقسیم یا جمع و تفریق که عملگرهای وارون اند) الگو:چپ‌چین

blogb(x)=x because antilogb(logb(x))=x
logb(bx)=x because logb(antilogb(x))=x

الگو:پایان چپ‌چین

تغییر پایه

بسیاری از ماشین حساب‌ها تنها می‌توانند لگاریتم طبیعی و اعشاری را حساب کنند برای همین اگر بخواهیم لگاریتم در دیگر پایه‌ها را بدست آوریم باید از اتحاد زیر استفاده کنیم: الگو:چپ‌چین الگو:وسط‌چینlogba=logdalogdbالگو:پایان الگو:پایان چپ‌چین

اثبات

فرض کنید که c=logba آنگاه bc=a حال از دو سوی تساوی در پایهٔ d لگاریتم می‌گیریم:

الگو:وسط‌چینlogdbc=logdaالگو:پایان

پس از ساده‌سازی خواهیم داشت: clogdb=logda

آنگاه c=logdalogdb

از آنجایی که c=logba خواهیم داشت: logba=logdalogdb

نتایج

نتایج بدست آمده از اتحاد بالا عبارتند از: الگو:چپ‌چین

logba=1logab
logbna=logban
blogad=dlogab
logba=logb(1a)=log1ba
logb1a1logbnan=logbπ(1)a1logbπ(n)an,

الگو:پایان چپ‌چین که در آن π جایگشت زیرنویس ۱ تا n است مانند: الگو:چپ‌چین

logbwlogaxlogdclogdz=logdwlogbxlogaclogdz.

الگو:پایان چپ‌چین

جمع و تفریق

جمع و تفریق در لگاریتم‌ها در نظریه‌های احتمالاتی کاربرد دارند: الگو:چپ‌چین

logb(a+c)=logba+logb(1+blogbclogba)
logb(ac)=logba+logb(1blogbclogba)

الگو:پایان چپ‌چین که در حالت ویژه می‌دهد: الگو:چپ‌چین

logb(a+c)=logba+logb(1+ca)
logb(ac)=logba+logb(1ca)

الگو:پایان چپ‌چین

منابع

الگو:پانویس

الگو:یادکرد-ویکی