نمایش مبدأ برای کرکس نشسته

{{شروع جعبه ستاره
| نام=کرکس نشسته}}
{{تصویر جعبه ستاره
| تصویر = [[File:Vega-real-picture.png|thumb|real picture of Vega]]
}}
{{رصد جعبه ستاره
| مبدا=[[مبدأ (ستاره‌شناسی)]]
| صورت=[[شلیاق]]
| بعد={{RA|18|36|56.3364}}<ref name=SIMBAD>{{یادکرد وب
 | نویسنده=Staff
 | تاریخ=[[۳۰ اکتبر]]، [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]]
 | نشانی=http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?protocol=html&Ident=vega
 | عنوان=SIMBAD query result: V* alf Lyr -- Variable Star
 | ناشر=Centre de Données astronomiques de Strasbourg
 | بازیابی=۳۰ اکتبر ۲۰۰۷
}}—از گزینه «display all measurements» استفاده کنید تا پارمترهای جانبی را نشان دهد.</ref>
| میل={{DEC| +38|47|01.291}}<ref name=SIMBAD/>
| قدر ظاهری=0.03<ref name=SIMBAD/>}}
{{مشخصات جعبه ستاره
| کلاس=A0V<ref name=SIMBAD/>
| b-v=+0.00<ref name=SIMBAD/>
| u-b=−0.01<ref name=SIMBAD/>
| متغیر=[[ستاره متغیر|متغیر دلتا سپری]]
}}
{{اخترسنجی جعبه ستاره
| سرعت شعاعی=−13.9<ref name=SIMBAD/>
| حرکت مخصوص بعد=201.03<ref name=SIMBAD/>
| حرکت مخصوص میل=287.47<ref name=SIMBAD/>
| اختلاف منظر=۱۲۸٫۹۳
| فاصله پارسک=۰٫۵۵
| فاصله سال نوری =۲۵٫۳ ± 0.1<ref name=SIMBAD/>
| قدر مطلق=0.58<ref>For apparent magnitude ''m'' and parallax ''π'', the absolute magnitude ''M<sub>v</sub>'' is given by:
:<math>\begin{smallmatrix}M_v\ =\ m + 5 (\log_{10}{\pi} + 1)\ =\ 0.03 + 5 (\log_{10}{0.12893} + 1)\ =\ 0.58\end{smallmatrix}</math>
See: {{یادکرد|فصل= |کتاب=The Stars: Their Structure and Evolution|ناشر= Cambridge University Press|شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال= 1994 |شابک=0-521-45885-4 |نویسنده=Tayler, {{چر}}Roger John |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه=16 |زبان=en |مقاله= |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>}}
{{تفاصیل جعبه ستاره
| سن=3.86–5.72{{e|۸}}
| فلز=[M/H] = −۰٫۵
| جرم=۲٫۱۱
| شعاع=۲٫۲۶ × ۲٫۷۸
| چرخش=۱۲٫۵ [[ساعت (زمان)|h]]
| درخشندگی=۳۷ ± ۳
| دما=۹۶۰۲ ± ۱۸۰
| گرانش=۴٫۱ ± ۰٫۱}}
{{نام جعبه ستاره
| نام‌ها=Wega,<ref name=allen>{{یادکرد|فصل= |کتاب=Star Names: Their Lore and Meaning|ناشر= Courier Dover Publications|شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال= 1963 |شابک=0-486-21079-0 |نویسنده=Allen, {{چر}}Richard Hinckley |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref> Lucida Lyrae,<ref name="kendall">{{یادکرد|فصل= |کتاب=Uranography: Or, A Description of the Heavens; Designed for Academics and Schools; Accompanied by an Atlas of the Heavens|ناشر= Oxford University Press|شهر= Philadelphia|کوشش= |ویرایش= |سال= 1845 |شابک= |نویسنده=Kendall, {{چر}}E. Otis |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref> Alpha Lyrae, α Lyrae, 3 Lyr, [[Gliese-Jahreiss catalogue|GJ 721]], [[کاتالوگ ستارگان درخشان|HR 7001]], [[نظرسنجی بن|BD +38°۳۲۳۸]], [[کاتالوگ هنری دراپر|HD 172167]], [[کاتالوگ ستاره‌ای|GCTP 4293.00]], [[کاتالوگ ستاره‌ای|LTT 15486]], [[Smithsonian Astrophysical Observatory Star Catalog|SAO 67174]], [[کاتالوگ ابرخس|HIP 91262]].<ref name=SIMBAD/>}}
{{پایان جعبه ستاره}}
'''کرکس نشسته'''، '''وَنَنْد'''، '''نَسر واقع''' یا آلفا شلیاق (α Lyr) (به انگلیسی:Vega)پنجمین [[ستاره|ستارهٔ]] پرنور آسمان شب است. این ستاره زمانی [[ستاره قطبی|ستارهٔ قطبی]] زمین بود و در ۱۲۰۰۰ سال دیگر نیز ستارهٔ قطبی خواهد شد، درست همان زمانی که انحراف آن به {{Dec|+86|14}} برسد.<ref name=stellarium>{{cite web | url=http://www.stellarium.org | title=Calculation by the ''Stellarium'' application version 0.10.2 | access-date=2009-07-28 }}</ref> این ستاره در [[صورت فلکی|پیکر آسمانی]] دیگ‌پایه ([[شلیاق]]) قرار گرفته‌است و به همراه دو ستارهٔ دیگر تشکیل [[مثلث تابستانی]] را می‌دهند. ونند را در ایران باستان نگهبان دروازه‌ها و گذرگاه‌های [[رشته‌کوه البرز]] می‌دانستند.

در سال ۱۹۸۳ توسط [[ماهواره اخترشناختی فروسرخ]] (IRAS) کشف شد که این ستاره را هاله‌ای از گرد و غبار فراگرفته که شاید در آینده از آن غبار، سیاره‌هایی تشکیل شوند.<ref>ویکی‌پدیای هلندی، نسخهٔ ۵ مه ۲۰۰۷.</ref> کرکس نشسته به طور گسترده‌ای توسط اخترشناسان مورد مطالعه قرار گرفته است و همین موضوع باعث‌شده تا به طور قطعی، این ستاره، تبدیل به دومین ستاره مهم آسمان پس از خورشید باشد.<ref name=apj429_2_L81>{{cite journal | display-authors=1 | last1=Gulliver | first1=Austin F. | last2=Hill | first2=Graham | last3=Adelman | first3=Saul J. | title=Vega: A rapidly rotating pole-on star | journal=The Astrophysical Journal | date=1994 | volume=429 | issue=2 | pages=L81–L84 | doi=10.1086/187418 | bibcode=1994ApJ...429L..81G }}</ref> کرکس نشسته اولین ستاره‌ به استثنای خورشید بود که از آن عکس گرفته شد و همچنین، اولین ستاره‌ای بود که طیف آن ثبت شد.<ref name=barger_white2000>{{cite book | display-authors=1 | last1=Barger | first1=M. Susan | last2=White | first2=William B. | date=2000 |orig-year=First published 1991 | title=The Daguerreotype: Nineteenth-Century Technology and Modern Science | publisher=JHU Press | page=88 | isbn=978-0-8018-6458-2 }}</ref><ref name=paps24_166>{{cite journal | last=Barker | first=George F. | title=On the Henry Draper Memorial Photographs of Stellar Spectra | journal=Proceedings of the American Philosophical Society | date=1887 | volume=24 | pages=166–172 }}</ref> کرکس نشسته همچنین یکی از اولین ستاره‌هایی بود که فاصله آن از طریق اندازه‌گیری [[اختلاف‌منظر]] تخمین زده‌شد. این ستاره تحت عنوان خط پایه برای کالیبره کردن مقیاس روشنایی [[شیدسنجی (اخترشناسی)|شیدسنجی]] مورد استفاده و کمک قرار می‌گیرد و یکی از اولین ستارگانی بود که برای تعریف [[Zero point (photometry)|نقطهٔ صفر]] در [[UBV photometric system|سیستم فوتومتریک یو‌بی‌وی]] از آن استفاده شد.

== منابع ==
{{ویکی‌انبار-رده|Vega}}
* [https://web.archive.org/web/20041019163940/http://roja.netfirms.com/weblog/autumn81/2/nightsky.htm گروه اخترشناسی روجا]
* [http://www.alcyone.de/SIT/bsc/ Bright Star Catalogue]
* ویکی‌پدیای انگلیسی:
{{پانویس|۲}}
{{ستاره‌های شلیاق}}
{{ستارگان درخشان}}
{{نزدیک‌ترین ستارگان به زمین|۶.}}
{{Sky|18|36|56.3364|+|38|47|01.291|25}}

[[رده:کرکس نشسته]]
[[رده:اجرام اچ‌آر]]
[[رده:اجرام اچ‌آی‌پی]]
[[رده:اجرام بایر]]
[[رده:اجرام فلمستید]]
[[رده:اجرام کاتالوگ هنری دراپر]]
[[رده:اجرام گلیز و جی‌جی]]
[[رده:ستارگان]]
[[رده:ستارگان دارای نام خاص]]
[[رده:ستارگان رشته اصلی کلاس A]]
[[رده:ستارگان لاندا گاوران]]
[[رده:ستاره‌های قطبی شمال]]
[[رده:ستاره‌های موجود در فهرست نظرسنجی بن]]
[[رده:صورت فلکی شلیاق]]
[[رده:قرص‌های پیرا-ستاره‌ای]]
[[رده:متغیرهای دلتا سپری]]