نمایش مبدأ برای پمپاژ نوری

[[پرونده:Long arc lamp.svg|بندانگشتی|'''پمپاژ نوری''' یک میله (پرتو) لیزر (پایین) با یک لامپ قوس (بالا). قرمز: گرم. آبی: سرد. سبز: نور. فلش‌های غیر سبز: جریان آب. رنگ‌های جامد: متالیک. رنگ‌های روشن: کوارتز ذوب شده. [[لامپ قوسی]] (بالا). [[شیشه سیلیسی]].<ref>{{cite web |url=http://www.sintecoptronics.com/lamp4462.gif |title=Lamp 4462 |website=sintecoptronics.com |format=gif |access-date=۲۰۱۸-۱۲-۲۷}}{{سخ}}{{cite web |url=http://www.sintecoptronics.com/lamp5028.gif |title=Lamp 5028 |website=sintecoptronics.com |format=gif |access-date=2018-12-27}}</ref>]]
'''پمپاژ نوری''' ({{lang-en|Optical pumping}}) فرایندی است که در آن از نور برای بالا بردن (یا "پمپ") [[الکترون]]‌ها از [[تراز انرژی]] پایین‌تر در یک اتم یا [[مولکول]] به یک واحد بالاتر استفاده می‌شود. معمولاً در [[ساختار لیزر|ساخت لیزر]] برای [[پمپاژ لیزری|پمپاژ]] محیط فعال لیزر به منظور دستیابی به [[وارونگی جمعیت]] مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک توسط برنده [[جایزه نوبل]] ۱۹۶۶، [[آلفرد کاستلر]]، در اوایل دههٔ ۱۹۵۰ توسعه یافت.<ref>{{cite book |last=Taylor |first=Nick |title=LASER: The inventor, the Nobel laureate, and the thirty-year patent war |url=https://archive.org/details/laser00nick |year=2000 |publisher=Simon & Schuster |location=New York |isbn=0-684-83515-0}} Page 56.</ref>

''پمپاژ نوری'' همچنین برای پمپاژ چرخشی الکترون‌هایی که در یک اتم یا مولکول به یک [[حالت کوانتومی]] کاملاً مشخص متصل شده‌اند، استفاده می‌شود. برای ساده‌ترین حالت ''پمپاژ نوری'' [[همدوسی]] دو سطح یک نوع اتمی حاوی یک الکترون با یک [[لایه بیرونی]]، این به این معنی است که الکترون به‌طور منسجم به یک زیر سطح منفرد [[ساختار هایپرفاین|هایپرفین]] می‌شود (با برچسب {\ displaystyle (labeled <math>m_F\!</math>)، که با [[قطبش (موج‌ها)|قطبش]] پمپ لیزر همراه با [[قانون انتخاب|قوانین انتخاب]] کوانتوم تعریف می‌شود. هنگام پمپاژ نوری، گفته می‌شود که اتم در یک <math>m_F\!</math> [[حالت برانگیخته]] قرار دارد، با این وجود، زیر سطح، به دلیل ماهیت چرخه‌ای ''پمپاژ نوری''، الکترون متصل شده در واقع تحت تحریک و فروپاشی مکرر بین دو سطح زیر سطح بالا و پایین قرار خواهد گرفت. فرکانس و قطبش لیزر پمپ، <math>m_F\!</math> را تعیین می‌کند، زیر سطح که در آن اتم جهت‌گیری شده‌است.

در عمل، پمپاژ نوری کاملاً منسجم ممکن است به دلیل افزایش قدرت پهنای خط انتقال و اثرات نامطلوب مانند به دام انداختن ساختار فوق‌العاده ظریف و به دام انداختن تابش رخ ندهد؛ بنابراین جهت‌گیری اتم به‌طور کلی بیشتر به فرکانس، شدت، قطبش و پهنای باند طیفی لیزر و همچنین عرض و احتمال انتقال انتقال جذب بستگی دارد.<ref name="Demtroder">{{cite book | last=Demtroder | first=W. | title=Laser Spectroscopy: Basic Concepts and Instrumentation | publisher=Springer | location=Berlin | year=1998}}</ref>

یک آزمایش ''پمپاژ نوری'' معمولاً در آزمایشگاه‌های کارشناسی فیزیک، با استفاده از ایزوتوپ‌های گاز [[روبیدیوم]] و نمایش [[تابش الکترومغناطیسی]] [[فرکانس رادیویی]] (مگاهرتز) برای پمپ و پمپاژ مؤثر این [[ایزوتوپ]]ها، مشاهده می‌شود.

== جستارهای وابسته ==
* [[همدوستی اتمی]]
* [[پمپاژ لیزری]]
* [[کاواک اپتیکی]]
* [[چرخه رابی]]

== منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Optical_pumping&oldid=1026945926|عنوان = Optical pumping|زبان =انگلیسی|بازیابی =۲۸ ژوئن ۲۰۲۱}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}

[[رده:نورشناخت کوانتومی]]