نمایش مبدأ برای ویلت چمبرلین

{{Infobox NBA biography
| name = ویلت چمبرلین
| image = Wilt Chamberlain3.jpg
| width = 200px
| caption = ویلت چمبرلین با پیراهن [[هارلم گلوبتراترز]]
| position = [[سنتر (بسکتبال)|سنتر]]
| height_ft = ۷
| height_in = ۱
| weight_lb = ۲۷۵
| number = ۱۳
| birth_date = {{تولد|۱۹۳۶|۸|۲۱}}
| birth_place = [[فیلادلفیا، پنسیلوانیا]]
| death_date = {{مرگ و سن|۱۹۹۹|۱۰|۱۲|۱۹۳۶|۸|۲۱}}
| death_place = [[بل ایر، لس آنجلس|بل ایر]]، [[کالیفرنیا]]
| nationality = [[آمریکایی‌ها|آمریکایی]]
| high_school = [[Overbrook High School (Philadelphia)|دبیرستان اوربوک]]، فیلادلفیا، پنسیلوانیا
| college = [[Kansas Jayhawks men's basketball|کانزاس]]
| draft_year = ۱۹۵۹
| draft_round = 
| draft_pick = [[NBA territorial pick|منطقه‌ای]]
| draft_team = [[گلدن استیت واریرز|فیلادلفیا واریرز]]
| career_start = ۱۹۵۹
| career_end = ۱۹۷۳
| years1 = ۱۹۵۸–۱۹۵۹
| team1 = [[هارلم گلوبتراترز]]
| years2 = {{nbay|1959|start}}–{{nbay|1964|end}}
| team2 = [[گلدن استیت واریرز|فیلادلفیا / سانفرانسیسکو واریرز]]
| years3 = {{nbay|1964|end}}–{{nbay|1967|end}}
| team3 = [[فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز]]
| years4 = {{nbay|1968|start}}–{{nbay|1972|end}}
| team4 = [[لس‌آنجلس لیکرز]]
| cyears1 = [[1973–74 ABA season|۱۹۷۳–۱۹۷۴]]
| cteam1 = کنکیستادور‌های سن دیگو ([[اتحادیه بسکتبال آمریکا|ای‌بی‌ای]])
| highlights = * ۲× [[List of NBA champions|قهرمان ان‌بی‌ای]] ([[فینال‌های ان‌بی‌ای ۱۹۶۷|۱۹۶۷]]، [[فینال‌های ان‌بی‌ای ۱۹۷۲|۱۹۷۲]])
* ۴× [[جایزه باارزش‌ترین بازیکن ان‌بی‌ای]] ({{nbay|۱۹۵۹|end}}، {{nbay|1965|end}}–{{nbay|1967|end}})
* [[جایزه باارزش‌ترین بازیکن مرحله حذفی بیل راسل ان‌بی‌ای]] ([[فینال‌های ان‌بی‌ای ۱۹۷۲|۱۹۷۲]])
* ۷× [[تیم آل-ان‌بی‌ای|تیم نخست آل-ان‌بی‌ای]] (۱۹۶۰–{{nbay|1961|end}}، {{nbay|1963|end}}، ۱۹۶۵–۱۹۶۸)
* ۳× [[تیم آل-ان‌بی‌ای|تیم دوم آل-ان‌بی‌ای]] ({{nbay|1962|end}}، ۱۹۶۶، {{nbay|1971|end}})
* ۲× [[NBA All-Defensive Team|تیم نخست آل-دیفنسیو ان‌بی‌ای]] ({{nbay|1971|end}}–{{nbay|1972|end}})
* [[جایزه باارزش‌ترین بازیکن بازی آل-استار ان‌بی‌ای]] ([[1960 NBA All-Star Game|۱۹۶۰]])
* ۱۳× [[List of NBA All-Stars|آل-استار ان‌بی‌ای]] ([[1960 NBA All-Star Game|۱۹۶۰]]–[[1969 NBA All-Star Game|۱۹۶۹]]، [[1971 NBA All-Star Game|۱۹۷۱]]–[[1973 NBA All-Star Game|۱۹۷۳]])
* ۷× [[List of National Basketball Association season scoring leaders|مدافع عنوان امتیازگیری ان‌بی‌ای]] (۱۹۶۰–۱۹۶۶)
* ۱۱× [[List of National Basketball Association season rebounding leaders|مدافع عنوان ریبادینگ ان‌بی‌ای]] (۱۹۶۰–۱۹۶۳، ۱۹۶۶–{{nbay|1968|end}}، {{nbay|1970|end}}–{{nbay|1972|end}})
* [[جایزه سال بهترین تازه‌کار ان‌بی‌ای]] (۱۹۶۰)
* [[۰ ۵ بازیکن بزرگ تاریخچه ان‌بی‌ای]]
* [[NBA 35th Anniversary Team|تیم سی و پنجمین سالگرد ان‌بی‌ای]]
* بایگانی شماره ۱۳ توسط گلدن استیت واریرز، فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز و لس آنجلس لیکرز
| profile = wilt_chamberlain
| stat1label = [[Point (basketball)|پوینت‌ها]]
| stat1value = ۳۲,۴۱۹ (۳۰.۱ پوینت در هر بازی)
| stat2label = [[Rebounds|ریباندها]]
| stat2value = ۲۳,۹۲۴ (۲۲.۹ ریباند در هر بازی)
| stat3label = [[Assist (basketball)|اسیست‌ها]]
| stat3value = ۴,۶۴۳ (۴.۴ اسیست در هر بازی)
| letter = c
| bbr = chambwi01
| HOF_player = wilton-n-wilt-chamberlain
}}
'''ویلتون نورمن چمبرلین''' {{انگلیسی|Wilton Norman "Wilt" Chamberlain}} {{رچ}} (۲۱ اوت ۱۹۳۶ در [[فیلادلفیا]] - ۱۲ اکتبر ۱۹۹۹ در [[لس‌آنجلس]])<ref name="Britannica"/> بازیکن [[بسکتبال]] اهل [[ایالات متحده آمریکا]] و یکی از بزرگ‌ترین بازیکنان [[تاریخ بسکتبال|تاریخ بسکتبال جهان]] و همچنین [[اتحادیه ملی بسکتبال]] است.<ref name="Britannica">"Wilt Chamberlain." [[Encyclopædia Britannica]]. 2010. Encyclopædia Britannica Online. 27 Sep. 2010 <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/104957/Wilt-Chamberlain>.</ref> چمبرلین با قد ۲۱۶ سانتی‌متر در [[سنتر (بسکتبال)|پست سنتر]] بازی می‌کرد.<ref name="Britannica"/> چمبرلین ابتدا عضو [[هارلم گلوبتراترز|تیم بسکتبال نمایشی هارلم گلوبتراترز]] بود. او بعدها برای [[گلدن استیت واریرز|فیلادلفیا/سان فرانسیسکو واریرز]]، [[فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز|فیلادلفیا سونتی سیکسرز]] و [[لس آنجلس لیکرز|لس‌ آنجلس لیکرز]] بازی کرد. او تنها بازیکن در تاریخ ان‌بی‌ای است که موفق به کسب ۱۰۰ امتیاز شخصی در یک مسابقه شده‌است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.nba.com/history/wilt100_moments.html |title=Wilt Scores 100! |accessdate=۱۰ آوریل ۲۰۱۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110309060438/http://www.nba.com/history/wilt100_moments.html |archivedate=۹ مارس ۲۰۱۱ |dead-url=yes}}</ref> ویلت هم دورهٔ [[بیل راسل]]، [[نیت تمند]] و [[کریم عبدالجبار]] که از بهترین بازیکنان پست سنتر تاریخ محسوب می‌شوند، بوده‌است و دوئل او با بیل راسل و کریم عبدالجبار از بزرگ‌ترین رقابت‌های تک به تک در تاریخ بسکتبال محسوب می‌شود.

ویلت چهار بار توانسته [[جایزه باارزش‌ترین بازیکن ان‌بی‌ای]] را تصاحب کند. او با کسب آمارهای خیره‌کننده و باورنکردنی همواره در صدر تیترهای ورزشی آن دوران بوده‌است.
آمار ۱۰۰ امتیاز در یک بازی و ۵۵ [[ریباند]] در یک بازی و هم چنین آمار میانگین امتیاز 50.4 در 80 بازی در طول یک فصل از آمارهای فوق‌العاده او محسوب می‌شود که تا به امروز دست نیافتنی مانده‌است.
چند فصل فوق العاده ویلت شامل:

فصل 1961-62:میانگین امتیاز 50.4،میانگین ریباند 25.7 در 80 بازی

فصل 1962-63:میانگین امتیاز 44.8،میانگین ریباند 24.3 در 80 بازی

فصل 1960-61:میانگین امتیاز 38.4،میانگین ریباند 27.2 در 79 بازی

فصل 1959-60:میانگین امتیاز 37.6،میانگین ریباند 27.0 در 72 بازی

4 فصل بالا از حیث میانگین امتیاز در صدر تاریخ ان بی ای میباشد.که نزدیک ترین آمار به او،فصل 1986-87 مایکل جردن با میانگین امتیاز 37.1 در 82 بازی میباشد.

با وجود آمارهای خیره‌کننده و حرکات مهار نشدنی، او فقط دو بار طعم قهرمانی ان‌بی‌ای را چشید. بیل راسل افسانه‌ای به همراه تیمش، [[بوستون سلتیکس|بوستون سلتیک]] که همواره از بهترین  تیمهای تاریخ ان‌بی‌ای محسوب می‌شوند، هم دورهٔ ویلت چمبرلین بودند که از دلایل ناکامی ویلت در قهرمان نشدن لیگ ان‌‍بی‌ای بوده‌است. ویلت در پنج سال آخر حضور خود در ان‌بی‌ای در تیم لس آنجلس لیکرز بازی کرد و هر پنج فصل به [[فینال‌های ان‌بی‌ای|فینال]] رسیدند اما فقط یک بار به عنوان قهرمانی دست یافت.

او در ریباند کردن مهارت ویژه‌ای داشت و از ویلت به عنوان بهترین ریباندر تاریخ بسکتبال یاد می‌شود.

هم چنین نام او جز 10 بازیکن برتر تاریخ بسکتبال و در کنار [[مایکل جردن]] افسانه ای قرار دارد.<ref name="Britannica"/>

== برهان ویلت چمبرلین ==
[[رابرت نوزیک]] با الهام از بازی چمبرلین، «برهان ویلت چمبرلین» {{انگلیسی|Wilt Chamberlain Argument}} را در [[فلسفه سیاسی]] مطرح کرد.<ref>{{یادکرد|فصل=Columbia companion to twentieth-century philosophies|کتاب=Political Philosophy|نویسنده = Constantin V. Boundas|ناشر =Columbia University Press|صفحه=p 301|سال=2007|شابک=0-231-14202-1|زبان=en}}</ref><ref>"Wilt Chamberlain argument." [[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]]. 2010. Encyclopædia Britannica Online. 27 Sep. 2010 <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1053241/Wilt-Chamberlain-argument>.</ref> ساختار تقریر این [[برهان (منطق)|برهان]] به‌طور خلاصه بدین شکل است:<ref>{{یادکرد وب | نشانی =http://web.missouri.edu/~johnsonrn/nozick.html | عنوان =II. THE WILT CHAMBERLAIN ARGUMENT | نویسنده =Robert N. Johnson | ناشر =University of Missouri | accessdate =۲۷ سپتامبر ۲۰۱۰ | archiveurl =https://web.archive.org/web/20080401132504/http://web.missouri.edu/~johnsonrn/nozick.html | archivedate =۱ آوریل ۲۰۰۸ | dead-url =yes}}</ref>
# <math>D_1</math> را توزیعی در جامعه <math>S</math> با الگوی ساختاری دلخواه در نظر می‌گیریم و برای جامعه یک میلیون عضو فرض می‌کنیم. اگر توزیع <math>D_1</math> عادلانه باشد هر عضو به میزان <math>Rn</math> دارایی دارد و می‌تواند آن را هر طور که خواست خرج کند. ویلت چمبرلین عضوی از <math>S</math> است، بنابراین <math>Rn</math> دارایی دارد.
# فرض کنیم هر عضو <math>S</math>، بخواهد برای دیدن بازی ویلت چمبرلین <math>0.25 Rn</math> آزادانه بدهد؛ بنابراین حالا هر عضو <math>Rn - 0.25</math> و چمبرلین <math>250000 Rn</math> دارد.
# حال توزیع <math>D_2</math> در جامعه <math>S</math> پدید آمده که حاصل از توزیع نخست و تبادل آزاد است؛ بنابراین <math>D_2</math> عادلانه‌است، اما از الگوی نخستین تخطی می‌کند.
{{-}}

== منابع ==
* {{Sports links}}
{{پانویس|چپ‌چین=بله|۲}}
{{رده‌فرد|۱۹۳۶|۱۹۹۹|چمبرلین، ویلت}}
{{مستند کردن}}
{{باارزش‌ترین بازیکنان ان‌بی‌ای}}
{{فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز}}
{{گلدن استیت واریرز}}
{{لس آنجلس لیکرز}}

{{ترتیب‌پیش‌فرض:چمبرلین، ویلت}}
[[رده:آل استار در اتحادیه ملی بسکتبال]]
[[رده:اهالی بل ایر، لس آنجلس]]
[[رده:اهالی پنسیلوانیا]]
[[رده:اهالی فیلادلفیا]]
[[رده:باپتیست‌های اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:باپتیست‌های سده ۲۰ (میلادی)]]
[[رده:بازیکن-مربی]]
[[رده:بازیکنان ان‌بی‌ای با شماره بازنشسته شده]]
[[رده:بازیکنان بسکتبال آمریکایی آفریقایی‌تبار]]
[[رده:بازیکنان بسکتبال اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:بازیکنان بسکتبال اهل پنسیلوانیا]]
[[رده:بازیکنان بسکتبال مرد اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:بازیکنان سنتر (بسکتبال)]]
[[رده:بازیکنان فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز]]
[[رده:بازیکنان لس آنجلس لیکرز]]
[[رده:بازیکنان والیبال آفریقایی‌تبار اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:بازیکنان والیبال اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:بازیکنان والیبال مرد اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:برندگان جایزه باارزش‌ترین بازیکن ان‌بی‌ای]]
[[رده:پروتستان‌های اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:جمهوری‌خواهان اهل پنسیلوانیا]]
[[رده:دانش‌آموختگان دانشگاه کانزاس]]
[[رده:درگذشتگان ۱۹۹۹ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان به علت نارسایی احتقانی قلبی]]
[[رده:راه‌یافتگان به تالار مشاهیر بسکتبال یادبود نای‌اسمیت]]
[[رده:زادگان ۱۹۳۶ (میلادی)]]
[[رده:مربیان بسکتبال آفریقایی‌تبار اهل ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:مربیان بسکتبال اهل پنسیلوانیا]]
[[رده:مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلب و عروق در کالیفرنیا]]
[[رده:ورزشکاران اهل فیلادلفیا]]
[[رده:ورزشکاران اهل لس آنجلس]]
[[رده:ویلت چمبرلین|ویلت چمبرلین]]