نمایش مبدأ برای وزن

{{دیگر کاربردها}}{{Infobox physical quantity|name=وزن|width=|image=Weeghaak.JPG|imagesize=x200px|caption=یک [[نیرو سنج]] وزن یک شئ را محاسبه می‌کند.|unit=[[نیوتون (یکا)|نیوتون]] (N)|otherunits=[[پوند-نیرو]] (lbf)|symbols=<math>W</math>|baseunits=kg⋅m⋅s<sup>−2</sup>|dimension=<math>\mathsf{MLT}^{-2}</math>|extensive=Yes|intensive=No|conserved=No|transformsas=|derivations={{plainlist|
* <math>W = mg</math>
* <math>W = ma</math>
}}}}[[پرونده:Nitrolympics TopFuel 2005.jpg|بندانگشتی|300px|این ماشین مسابقهٔ Top Fuel یا سوخت بالا می‌توان در ۰٫۸۴ ثانیه از سرعت صفر به ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت (۹۹ مایل بر ساعت) برسد؛ که برابر است با شتابی به بزرگی ۵٫۳ برابر شتاب گرانش زمین در راستای افقی. اگر شتاب گرانش در راستای عمودی را نیز در نظر بگیریم طبق [[قضیه فیثاغورس|قضیهٔ فیثاغورس]] شتابی برابر با ۵٫۴ برابر شتاب گرانش زمین خواهیم داشت. It is this g-force that causes the driver's weight if one uses the operational definition. If one uses the gravitational definition, the driver's weight is unchanged by the motion of the car.]]
'''وَزن''' در زبان [[علم|علمی]] و [[مهندسی]]، به [[نیرو|نیرویی]] گفته می‌شود که در اثر [[گرانش]] به [[جرم (فیزیک)|جرم]] وارد می‌شود.<ref name="Morrison">{{cite journal
|title=Weight and gravity - the need for consistent definitions
|author=Richard C. Morrison
|journal=[[The Physics Teacher]]
|volume=37 |page=51 |year=1999 |doi=10٫۱۱۱۹/۱٫۸۸۰۱۵۲
|bibcode = 1999PhTea..۳۷...۵۱M}}</ref><ref name="Galili">{{cite journal
|title=Weight versus gravitational force: historical and educational perspectives
|url=https://archive.org/details/sim_international-journal-of-science-education_2001-10_23_10/page/1073
|author=Igal Galili
|journal=International Journal of Science Education
|volume=23 |page=1073 |year=2001 |doi=10٫۱۰۸۰/۰۹۵۰۰۶۹۰۱۱۰۰۳۸۵۸۵
|bibcode = 2001IJSEd..۲۳٫۱۰۷۳G}}</ref> ولی امروزه اکثر [[مردم]] و حتی در بسیاری از متن‌های رسمی و قانونی در جایی از [[واژه|واژهٔ]] وزن استفاده می‌کنند که منظور [[جرم (فیزیک)|جرم]] جسم است.

واژهٔ وزن نیروی گرانشی وارد شده از طرف زمین به اجسام است و واحد آن نیوتون است. ماهیت وزن از جنس نیرو و برداریست. وزن یک جسم به جرم آن جسم و مقدار نیروی گرانش وارد شده بر آن جسم وابسته است. وزن برخلاف جرم مقدار ثابتی ندارد و چنانچه نیروی گرانش وارد شده بر جسم تغییر کند مانند شرایطی که جسم به سیاره دیگری منتقل شود وزن آن جسم نیز تغییر می‌کند.

بزرگی نیرو را با ''W'' (به صورت ایتالیک) نمایش می‌دهند. بزرگی نیرو عبارت است از [[جرم (فیزیک)|جرم]] جسم یا ''m'' ضرب در بزرگی [[شتاب گرانش زمین|شتاب محلی گرانش زمین]]<ref name="Gat">{{cite book|title=Standardization of Technical Terminology: Principles and Practice – ''second volume''|editor=Richard Alan Strehlow|year=1988|publisher=[[ای‌اس‌تی‌ام بین‌الملل]]|isbn=978-0-8031-1183-7|chapter=The weight of mass and the mess of weight|last=Gat|first=Uri|pages=45–۴۸|url=http://books.google.com/books?id=CoB5w9Km0mUC&pg=PA45}}اندیا چوپان</ref> یا ''g'' پس می‌توان گفت: W=m.gدر فضای [[بردار اقلیدسی|برداری]] وزن را با نماد '''W''' (به صورت پُررنگ) نمایش می‌دهیم. [[یکا|یکای]] اندازه‌گیری وزن در [[سامانه استاندارد بین‌المللی یکاها|سامانهٔ استاندارد بین‌المللی یکاها]] یا SI [[نیوتن (یکا)|نیوتن]] در نظر گرفته شده‌است. برای نمونه جسمی با جرم ۱ کیلوگرم وزنی برابر با ۹٫۸ نیوتن، در سطح زمین دارد و در سطح [[ماه]] وزنی برابر با حدود یک-ششم (۱/۶) وزن خود در زمین دارد و در فضایی دور از جرم‌های آسمانی به گونه‌ای که اثر نیروی گرانش آن‌ها بر جسم نزدیک صفر باشد، می‌توان گفت که جسم تقریباً بی‌وزن ن البته که باید گفت که نباید نیروی وزن را با نیوتون که با نماد n نمایش داده میشود اشتباه گرفت چون وزن همان نیرویی است که از جسم که مرکز زمین است وارد میشود و نیوتون واحداندازه گیزی جاذبه میباشد.

== نام ==
وزن [[وام‌واژه|وام واژه‌ای]] [[زبان عربی|عربی]] در [[زبان فارسی]] است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=وزن - WordSense Dictionary|نشانی=http://www.wordsense.eu/وزن/|وبگاه=www.wordsense.eu|بازبینی=2021-05-16|کد زبان=en}}</ref> در [[زبان انگلیسی]] به وزن، وِیت {{به انگلیسی|'''‌W'''eight}} گفته می‌شود بدین خاطر نماد وزن از ابتدای این واژه که [[W (ابهام‌زدایی)|دابلیو W]] است گرفته شده.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=weight|نشانی=https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/weight|وبگاه=dictionary.cambridge.org|بازبینی=2021-05-16|کد زبان=en}}</ref>

== پیشینه ==
گذشتهٔ مفهوم سنگینی و سبکی به تاریخ فلسفهٔ یونان باستان بازمی‌گردد. مفهوم‌های سبکی و سنگینی در دید آن‌ها به عنوان ویژگی‌های ذاتی ماده در نظر گرفته می‌شد. [[افلاطون]] وزن را به صورت تمایل طبیعی ماده به بازگشت به خویش توصیف کرده بود. در دید [[ارسطو]]، سبکی و سنگینی نشان دهندهٔ تمایل به حفظ نظم طبیعی چهار عنصر پایه‌ای جهان: هوا، خاک، آب و آتش است. او سنگینی مطلق را به خاک و سبکی مطلق را به آتش نسبت داد. [[ارشمیدوس]] وزن را به عنوان ویژگی ای در برابر [[شناوری]] دانست و آن را در کشمکش میان غرق شدن یا شناور ماندن یک جسم بر روی سیال مؤثر دانست. اولین تعریف ریاضی وزن از سوی [[اقلیدوس]] گفته شد؛ وی تعریف کرد که: «وزن، سنگینی یا سبکی یک جسم نسبت به دیگری است که با ترازو اندازه‌گیری می‌شود.»<ref name="Galili"/>

== نسبت وزن روی زمین با سایر سیاره‌ها و ماه ==
{|class="wikitable"
| [[تیر (سیاره)|تیر]] || ۰٫۳۷۸
|-
| [[ناهید (سیاره)|ناهید]] || ۰٫۹۰۷
|-
| [[زمین]] || '''۱'''
|-
| [[ماه]] || ۰٫۱۶۵
|-
| [[مریخ|بهرام]] || ۰٫۳۷۷
|-
| [[مشتری (سیاره)|مشتری]] || ۲٫۳۶۴
|-
| [[کیوان (سیاره)|کیوان]] || ۰٫۹۱۰
|-
| [[اورانوس (سیاره)|اورانوس]] || ۰٫۸۸۹
|-
| [[نپتون]] || ۱٫۱۲۵
|}

== جستارهای وابسته ==

* [[وزن بدن انسان]]

== منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}

== پیوند به بیرون ==
{{ویکی‌انبار-رده|Gravitation}}
* [https://web.archive.org/web/20100910140600/http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=310&Post=0000114 پرواز در بی‌وزنی]
{{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Weight&oldid=451855810
|عنوان = Weight
|زبان = انگلیسی
|بازیابی = ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱
}}

{{فیزیک-خرد}}

[[رده:بازرگانی]]
[[رده:جرم (فیزیک)]]
[[رده:فیزیولوژی]]
[[رده:نیرو]]