نمایش مبدأ برای هاله ۲۲ درجه‌ای

[[پرونده:Halo-Großkrotzenburg-2020.09.06.jpg|بندانگشتی| هاله ای ۲۲ درجه‌ای به دور خورشید.]]
[[پرونده:Moon_ring_over_Tasmania.jpg|بندانگشتی| هاله ۲۲ درجه‌ای در اطراف ماه.]]
'''هاله ۲۲ درجه‌ای''' یک [[پدیده‌های دیداری|پدیده نوری]] [[اتمسفر|جوی]] است که از [[هاله (اخترشناسی)|هاله]] ای با [[فاصله زاویه‌ای|شعاع ظاهری]] تقریباً ۲۲ درجه در اطراف [[خورشید]] یا [[ماه]] تشکیل شده‌است. هنگامی که در اطراف ماه قابل مشاهده است، به عنوان '''حلقه ماه''' یا '''هاله زمستانی''' نیز شناخته می‌شود. این پدیده هنگامی که [[نور خورشید]] یا [[مهتاب|نور ماه]] توسط میلیون‌ها کریستال یخ [[شش‌ضلعی|شش ضلعی]] معلق در جو [[شکست (امواج)|شکسته]] می‌شود، تشکیل می‌شود.<ref>{{Cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/halo/circ2.htm|title="Disk with a hole" in the sky|website=atoptics.co.uk}}</ref> شعاع آن تقریباً به اندازه طول یک دست دراز شده در طول بازو است.<ref name="atoptics-circular-halo">{{Cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/halo/circular.htm|title=22° Circular halo|publisher=Atmospheric Optics|accessdate=2007-04-15|last=Les Cowley|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201130070939/https://atoptics.co.uk/halo/circular.htm|archivedate=2020-11-30}}</ref>

== تشکیل ==
[[پرونده:Path_of_rays_in_a_hexagonal_prism.png|راست|بندانگشتی| مسیر نور از طریق یک منشور شش ضلعی در زاویه بهینه که منجر به حداقل انحراف می‌شود.]]
[[پرونده:22_degree_halo_Observer_looking_at_22_degree_halo.svg|بندانگشتی| مسیر نور از سمت ابرها به سمت ناظر.]]
اگرچه این یکی از رایج‌ترین انواع هاله است، شکل دقیق و جهت‌گیری بلورهای یخ مسئول هاله ۲۲ درجه‌ای موضوع بحث است. ستون‌های شش ضلعی و تصادفی معمولاً به عنوان محتمل‌ترین کاندید معرفی می‌شوند، اما این توضیح مشکلاتی را نشان می‌دهد، مانند این واقعیت که خواص آیرودینامیکی چنین کریستال‌هایی باعث می‌شود که آنها به جای به‌جای زاویه‌ای تصادفی، افقی شوند. توضیحات جایگزین شامل درگیری خوشه‌هایی از ستون‌های یخی گلوله ای شکل است.<ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/fza103.htm|title=Bullet Rosettes & 22° Halos|last=Cowley|first=Les|date=April 2016|website=Atmospheric Optics|access-date=2016-04-30|url-status=dead}} {{dead link|date=May 2022|fix-attempted=yes}}</ref><ref>{{cite book|last1=Tape|first1=Walter|last2=Moilanen|first2=Jarmo|title=Atmospheric Halos and the Search for Angle ''x''|year=2006|url=https://archive.org/details/atmospherichalos0000tape|location=Washington, DC|publisher=American Geophysical Union|page=[https://archive.org/details/atmospherichalos0000tape/page/15 15]|isbn=0-87590-727-X}}</ref>

با عبور نور از زاویه ۶۰ درجه‌ای راس [[منشور]]های یخی شش ضلعی، نور دو بار منحرف می‌شود و در نتیجه زوایای انحرافی از ۲۲ درجه تا ۵۰ درجه ایجاد می‌شود. با توجه به [[زاویه تابش]] بر روی منشور یخی شش ضلعی <math>i</math> و [[ضریب شکست]] داخل منشور <math>n</math> ، و سپس زاویه انحراف <math>\theta</math> می‌توان از [[قانون اسنل]] این استخراج را کرد:

: <math>\theta = i+\sin^{-1}\left[n\sin\left(\frac{\pi}{3}-\sin^{-1}\frac{\sin i}{n}\right)\right]-\frac{\pi}{3}.</math>

برای <math>n</math> = ۱٫۳۰۹، زاویه حداقل انحراف تقریباً ۲۲ درجه (۲۱٫۷۶ درجه است، زمانی که <math>i</math> = ۴۰٫۸۸ درجه باشد). به‌طور دقیق تر، زاویه حداقل انحراف به‌طور متوسط ۲۱٫۸۴ درجه است (<math>n</math> = ۱٫۳۱)؛ ۲۱٫۵۴ درجه برای نور قرمز (<math>n</math> = ۱٫۳۰۶) و ۲۲٫۳۷ درجه برای نور آبی (<math>n</math> = ۱٫۳۱۷).<ref name="earthsky2">{{cite web|title=Why a halo around the sun or moon?|url=http://earthsky.org/space/what-makes-a-halo-around-the-moon|website=earthsky.org|publisher=EarthSky|access-date=3 August 2016|quote=Lunar halos are signs that storms are nearby.}}</ref> این تغییر وابسته به طول موج در شکست باعث می‌شود که لبه داخلی دایره مایل به قرمز باشد در حالی که لبه بیرونی مایل به آبی است.

بلورهای یخ موجود در ابرها همگی نور را به‌طور مشابه منحرف می‌کنند، اما تنها آنهایی که از حلقه خاص در ۲۲ درجه هستند به تأثیر برای ناظر در فاصله تعیین شده کمک می‌کنند. از آنجایی که هیچ نوری در زوایای کمتر از ۲۲ درجه شکست نمی‌خورد، آسمان در داخل هاله تیره‌تر است.<ref name="atoptics-circular-halo-formation">{{Cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/halo/circ1.htm|title=22° Halo Formation|publisher=Atmospheric Optics|accessdate=2007-04-15|last=Les Cowley|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210119122629/https://www.atoptics.co.uk/halo/circ1.htm|archivedate=2021-01-19}} (Including excellent illustrations and animations.)</ref>

پدیده دیگری که منجر به حلقه ای به دور خورشید یا ماه می‌شود - و بنابراین گاهی با هاله ۲۲ درجه اشتباه می‌شود - «[[:en:Corona_(meteorology)|corona]]» است. اما برخلاف هاله ۲۲ درجه ای، به جای کریستال‌های یخ توسط قطرات آب تولید می‌شود و بسیار کوچکتر و رنگارنگ تر است.<ref name="atoptics-circular-halo">{{Cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/halo/circular.htm|title=22° Circular halo|publisher=Atmospheric Optics|accessdate=2007-04-15|last=Les Cowley|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201130070939/https://atoptics.co.uk/halo/circular.htm|archivedate=2020-11-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLes_Cowley">Les Cowley. [https://web.archive.org/web/20201130070939/https://atoptics.co.uk/halo/circular.htm "22° Circular halo"]. Atmospheric Optics. Archived from [http://www.atoptics.co.uk/halo/circular.htm the original] on 2020-11-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-04-15</span></span>.</cite></ref>

== رابطه با آب و هوا ==
[[پرونده:22_Degree_Halo_over_Bengaluru,_India,_24_May,_2021.jpg|بندانگشتی| هاله خورشیدی ۲۲ درجه با [[ابر پرساپوشنی|ابرهای سیروسراتوس]] بسیار نازک.]]
در [[فولکلور|فرهنگ عامه]]، گفته می‌شود که حلقه‌های ماه در مورد طوفان‌های نزدیک هشدار می‌دهند.<ref name="earthsky">{{Cite web|title=Why a halo around the sun or moon?|url=http://earthsky.org/space/what-makes-a-halo-around-the-moon|website=earthsky.org|publisher=EarthSky|accessdate=3 August 2016|quote=Lunar halos are signs that storms are nearby.}}</ref> مانند دیگر هاله‌های یخی، هاله‌های ۲۲ درجه‌ای زمانی ظاهر می‌شوند که آسمان توسط ابرهای نازک [[ابر پرسا|سیروس]] یا [[ابر پرساپوشنی|سیروس‌استراتوس]] که اغلب چند روز قبل از یک جبهه طوفان بزرگ می‌آیند، پوشیده شود.<ref name="7news">{{Cite news|url=http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html|title=Nelson: Ring Around Moon Sign Of Approaching Storm|work=The Denver Channel|date=February 1, 2012|agency=TheDenverChannel.com|accessdate=February 4, 2012|last=Harrison, Wayne|location=Denver|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120203100733/http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html|archivedate=February 3, 2012}}</ref> با این حال، همان ابرها می‌توانند بدون هیچ گونه تغییر آب و هوایی مرتبط نیز رخ دهند و هاله ۲۲ درجه‌ای را به عنوان «نشانه ای از آب و هوای بد» غیرقابل اعتماد می‌کنند.<ref name="7news2">{{cite news|url=http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html|title=Nelson: Ring Around Moon Sign Of Approaching Storm|work=The Denver Channel|date=February 1, 2012|agency=TheDenverChannel.com|access-date=February 4, 2012|author=Harrison, Wayne|location=Denver|archive-url=https://web.archive.org/web/20120203100733/http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html|archive-date=February 3, 2012|url-status=dead}}</ref>
[[پرونده:Full-circle_solar_halo_with_parhelia_and_lower_tangent_arc,_South_Pole,_12_Jan_2009.jpg|بندانگشتی| هاله خورشیدی ۲۲ درجه ای با [[خورشید کاذب]] و [[:en:Tangent_arc|Lower tangent arc]]]]

== جستارهای وابسته ==
* [[هاله ۴۶ درجه‌ای]]
* [[رنگین‌کمان سرسو]]
* [[رنگین‌کمان افق]]
* [[خورشید کاذب|خورشیدکاذب]]
* [[ماه‌کاذب]]
* [[ماه‌کمان|ماه کمان]]

== منابع ==
{{انبار|۲۲° halo}}
{{پانویس|۲}}

[[رده:اخترشناسی]]
[[رده:پدیده‌های اپتیکی جوی]]
[[رده:فضا]]
[[رده:نور]]
[[رده:هواشناسی]]