نمایش مبدأ برای نماد علمی

{{اشتباه نشود|عدد e}}
'''نماد علمی'''، روشی‌ست برای نوشتن اعدادی که خیلی بزرگ یا خیلی کوچک‌ند و نمی‌توان به سادگی آن‌ها را در نماد ده‌دهی نوشت. این نماد به صورت دیجیتال معمولاً با e نمایش داده می‌شود. استفاده از نماد علمی در ماشین‌حساب‌های علمی و توسط دانشمندان، ریاضی‌دانان، متخصصین سلامت و مهندسان رایج است.

در نماد علمی، کلیهٔ اعداد به شکل:
:<math>a \times 10^b</math>
(آ ضربدر ۱۰ به توان ب) نوشته می‌شوند؛ که در آن توان b یک عدد صحیح، و ضریب a یک [[عدد حقیقی]] است.<ref name="ew">{{یادکرد-ویکی | زبان=انگلیسی | عنوان=Scientific notation | پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Scientific_notation&oldid=474693949 | بازیابی=۰۶ فوریه ۲۰۱۲}}</ref>

{| class="wikitable"
|-
!نماد دهدهی استاندارد
!نماد علمی نرمال‌شده
|-
| {{چپ‌چین}}
۳۰۰
{{پایان چپ‌چین}}
|{{چپ‌چین}}
۳×۱۰<sup>۲</sup>
{{پایان چپ‌چین}}
|-
| {{چپ‌چین}}
۴٬۰۰۰
{{پایان چپ‌چین}}
|{{چپ‌چین}}
۴×۱۰<sup>۳</sup>
{{پایان چپ‌چین}}
|-
| {{چپ‌چین}}
-۵۳٬۰۰۰
{{پایان چپ‌چین}}
|{{چپ‌چین}}
−۵٫۳×۱۰<sup>۴</sup>
{{پایان چپ‌چین}}
|-
| {{چپ‌چین}}
۶٬۷۲۰٬۰۰۰٬۰۰۰
{{پایان چپ‌چین}}
|{{چپ‌چین}}
۶٫۷۲×۱۰<sup>۹</sup>
{{پایان چپ‌چین}}
|-
| {{چپ‌چین}}
۰٫۰۰۰&nbsp;۰۰۰&nbsp;۰۰۷&nbsp;۵۱
{{پایان چپ‌چین}}
|{{چپ‌چین}}
۷٫۵۱×۱۰<sup>−۹</sup>
{{پایان چپ‌چین}}
|}

== نماد مهندسی ==
{{اصلی|نماد مهندسی}}
در نماد مهندسی به عنوان مثال برای نمایش سرعت نور که دقیقاً برابر است با {{عبارت چپ‌چین|۲۹۹٬۷۹۲٬۴۵۸}} متر/ثانیه به صورت{{عبارت چپ‌چین| ۳٫۰۰×۱۰<sup>۸</sup> m/s}} یا {{عبارت چپ‌چین|۳٫۰۰ × ۱۰<sup>۵</sup> km/s}} نمایش می‌دهند که بیانگر آن است که عدد در میان {{عبارت چپ‌چین|۲۹۹٬۵۰۰}} و {{عبارت چپ‌چین|۳۰۰٬۵۰۰}} کیلومتر در ثانیه است ولی زمانی که {{عبارت چپ‌چین|۳۰۰ × ۱۰<sup>۶</sup> m/s}}, یا {{عبارت چپ‌چین|۳۰۰ × ۱۰<sup>۳</sup> km/s, ۳۰۰٬۰۰۰&nbsp;km/s}} یا به صورت غیرمتعارف {{عبارت چپ‌چین|۳۰۰ Mm/s}} نمایش می‌دهند، عدد بیان‌کننده این نیست که مابین دو عدد دیگر است.

نماد مهندسی که در رشته‌های عمران و مکانیک کاربرد دارد (در سیستم آمریکایی) به صورت زیر نیز نمایش داده می‌شود:

{{چپ‌چین}}
۳٫۰ × ۱۰<sup>−۹</sup>

3.0 × 10<sup>−9</sup>
{{پایان}}

== نماد e ==
[[File:Avogadro's number in e notation.jpg|بندانگشتی|نمایش [[عدد آووگادرو]] به کمک نماد e]]
عدد مذکور در بخش قبل را می‌توان به این صورت هم نوشت:
{{چپ‌چین}}
3.0E−9 or 3.0e−9
{{پایان}}
نماد E یا e که معادل «ضربدر ۱۰ به توانِ» است هنگامی به کار می‌رود که نوشتن توان به صورت بالانویس مقدور نیست، مثلاً در ماشین‌حساب‌های علمی. در علوم کامپیوتر و برنامه‌نویسی، برای نمایش اعداد بزرگ همچون [[پروتکل اینترنت نسخه ۶|آی‌پی نسخه ۶]] که عددی ۱۲۸ بیتی‌ست از اعداد در مبنای ۱۶ استفاده می‌شود اما در مباحث به ویژه داده‌ها گاهی از نماد علمی e نیز استفاده می‌شود.

استفاده از این نماد معمولاً توصیه نمی‌شود{{مدرک}} و این نماد را نباید با [[عدد e]] اشتباه گرفت.

== جستارهای وابسته ==
* [[مرتبه بزرگی]]
* [[ممیز شناور]]
* [[نماد مهندسی]]
* [[ارقام مهم]]

== منابع ==
{{پانویس}}

{{خرد|ریاضی}}

[[رده:اندازه‌گیری]]
[[رده:عددنویسی]]
[[رده:نشانه‌گذاری]]