نمایش مبدأ برای معادله هامت

'''معادله هامت''' {{انگلیسی|Hammet Equation}} ، رابطه‌ای در [[شیمی‌فیزیک آلی]] است که [[سرعت واکنش]] و [[ثابت تعادل]] در نوع مشخصی از [[شیمی آلی|واکنش‌های آلی]] را به هم مرتبط می‌سازد.

== لوییس هامت ==

مطالعات محققی به نام [[لوییس هامت]] (۱۸۹۴-۱۹۸۷) نشان داد که بین ویژگی های الکترونی اسیدها و بازهای آلی با ثابت های تعادل و [[واکنش‌پذیری]] آنها ارتباط مستقیمی وجود دارد.

== تشریح معادله ==

معادله به صورت زیر است:

<math>\log \frac{K}{K_0} = \sigma\rho </math>

در اینجا K ثابت تعادل، K<sub>0</sub> ثابت تعادل برای اتم [[هیدروژن]] (مرجع)، ρ ثابت واکنش و σ ثابت جانشینی است.
در مواردی که گروه [[استخلاف|استخلافی]] ، ویژگی [[الکترون‌کشندگی]] دارد، مثل گروه [[نیترو]]، ثابت تعادل افزایش پیدا می کند و بسته به موقعیتی که این گروه جانشین شده روی [[حلقه آروماتیک]] انتخاب می کند - متا یا پارا - این اختلاف بیشتر می شود.

در موردی که گروه استخلافی [[الکترون‌دهنده]] مثل [[اتیل]] به حلقه [[آروماتیک]] متصل شده است ثابت تعادل کاهش پیدا کرده است.

== استخلاف‌های گوناگون ==
مقدار ثابت جانشینی برای گروه‌های استخلافی گوناگون:

{| class="wikitable sortable" style="float:right;"
|+ ثابت‌های استخلافی پارا و متا<ref>{{cite journal | title = Some Relations between Reaction Rates and Equilibrium Constants | author = Louis P. Hammett | journal = Chem. Rev. | year = 1935 | volume = 17 | issue = 1 | pages = 125–136 | doi = 10.1021/cr60056a010}}</ref>
|-
! گروه جانشین‌شونده !! اثر پارا !! اثر متا
|-
| دی‌متیل‌آمین || -۰٫۸۳ || -۰٫۲۱۱
|-
| آمینو || -۰٫۶۶ || -۰٫۱۶۱
|-
| متوکسی || -۰٫۲۶۸ || +۰٫۱۱۵
|-
| اتوکسی || -۰٫۲۵ || +۰٫۰۱۵
|-
| متیل || -۰٫۱۷۰ || -۰٫۰۶۹
|-
| هیچ‌یک || ۰٫۰۰۰ || ۰٫۰۰۰
|-
| فلوئور || +۰٫۰۶۲ || +۰٫۳۳۷
|-
| کلرو || +۰٫۲۲۷ || +۰٫۳۷۳
|-
| برمو || +۰٫۲۳۲ || +۰٫۳۹۳
|-
| یدو || +۰٫۲۷۶ || +۰٫۳۵۳
|-
| سیانو || +۰٫۶۶ || +۰٫۵۶
|-
| نیترو || +۰٫۷۷۸ || +۰٫۷۱۰
|}

{{-}}

== نگارخانه ==
<gallery>
Image:Plot of CEBE shift against sigma-p.jpg|<!--Plot of calculated CEBE shift (eV) against sigma-para-->
Image:CEBE shift and sigma-p table.jpg|<!--Table of CEBE shifts (eV) and sigma-para-->
Image:CEBE shift against sigma-m plot.jpg|<!--Plot of calculated CEBE shift (eV) against sigma-meta-->
Image:CEBE shift and sigma-m table.jpg|<!--Table of CEBE shifts (eV) and sigma-meta-->
Image:CEBE shift against sigma-o graph.jpg|<!--Plot of calculated CEBE shift (eV) against sigma-o-->
Image:CEBE shift and sigma-o table.jpg|<!--Table of CEBE shifts (eV) and sigma-ortho-->
</gallery>

== منابع ==
{{پانویس}}
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Hammett_equation&oldid=588746481 ویکی‌پدیا انگلیسی]

{{شیمی آلی-خرد}}

[[رده:شیمی‌فیزیک آلی]]
[[رده:معادلات]]