نمایش مبدأ برای قانون هابل

{{کیهان‌شناسی}}{{ادغام با|ثابت هابل}}
'''قانون هابل''' {{انگلیسی|Hubble's law}} یا '''قانون هابل-لومتر'''، قانونی در [[اختر فیزیک]] و [[کیهان‌شناسی]] است که فرض می‌کند که [[جهان]] با سرعتی ثابت که برای تمام [[زمان|زمان‌ها]] ثابت است، در حال گسترش است. این اندیشه از شناخت دو [[پدیده]] به دست آمده. یکی این‌که: آن دسته از [[جرم آسمانی|جرم‌های]] آسمانی که در ژرفای بیرون از [[کهکشان راه شیری]] (کهکشان بیرونی) هستند؛ و بیشتر آن‌ها بیش از ۱۰ مگا [[پارسک]] از [[زمین]] دورند٫ همگی از پدیدهُ [[انتقال به سرخ]] نشان دارند؛ این خود به معنی داشتن [[شتاب]] در دور شدن از [[زمین]] است.

دیگر اینکه [[اندازه‌گیری]] این شتاب دور شدن از زمین، نشان داده که برای [[ستاره|ستارگانی]] که در فاصله‌های کمتر از چند مگا پارسک در کهکشان درونی جا دارند این شتاب متناسب با فاصلهُ آن‌ها از زمین است. از این دو گواه خردپذیر و دیدنی (قابل رؤیت) باورهای گسترش جهان؛ [[انبساط جهان]] و [[جهان قابل مشاهده]] را می‌توان پذیرفت.<ref>Riess, A. et al. (September 1998). "Observational Evidence from Supernovae for an Accelerating Universe and a Cosmological Constant". The Astronomical Journal 116 (3): 1009–1038. arXiv:astro-ph/9805201. Bibcode:1998AJ....116.1009R. doi:10.1086/300499.</ref>

== تاریخچه ==
در [[۱۹۲۹ (میلادی)]] [[ادوین هابل]] عکس‌هایی که نشان می‌داد [[انتقال به سرخ]] [[کهکشان|کهکشان‌های]] دوردست همراه با فاصلهُ آن‌ها از ما به‌طور ثابت در حال افزایش است را منتشر کرد. این معادله بیانگر همان رفتاری است که [[نسبیت عام]] برای جهان در حال گسترش پیش‌بینی می‌کرد.
قانون هابل به عنوان نخستین پایه و اساس به‌کارگیری روش مشاهده برای پیگیری جستارهای مربوط به [[انبساط جهان|گسترش جهان]] است و امروز این قانون به عنوان یک دلیل و مدرک برای استدلال‌ها در حمایت از مدل [[انفجار بزرگ]] پی در پی استفاده می‌شود.<ref>https://books.google.co.uk/books?id=BgNGWVr5yhIC&pg=PA202&hl=en Coles, P. , ed. (2001). Routledge Critical Dictionary of the New Cosmology. Routledge. p. 202. {{ISBN|0-203-16457-1|en}}.</ref> حرکتی را که جرم‌های آسمانی (تنها به‌دلیل این گسترش) دارند، به‌عنوان '''جریان هابل''' شناخته‌شده‌است.<ref>https://Swinburne_University_of_Technology{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}} "Hubble Flow". The Swinburne Astronomy Online Encyclopedia of Astronomy. Swinburne University of Technology. Retrieved 2013-05-14.</ref>

== قانون هابل ==
قانون هابل با این معادله بیان می‌شود:
:<math>v = H_0 \, D</math>
که در آن، ''D'' فاصلهُ یک کهکشان، و ''v'' [[سرعت]] دور شدن کهکشان به علت [[انبساط]] [[جهان هستی]] است. ''H<sub>0</sub>'' به نام [[ثابت هابل|'''ثابت هابل''']] شناخته می‌شود که سرعت گسترش هستی را نشان می‌دهد و در واقع یک [[ثابت کیهان شناسی|ثابت حقیقی]] نیست. این ثابت ارتباط بین این که یک کهکشان چه مقدار از ما دور است و با چه سرعتی از ما دور می‌شود را تعیین می‌کند. [[ثابت هابل]] برای تشخیص اندازه و سن هستی (زمان هابل) به کار می‌رود. در سال [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]] مقدار ثابت هابل برابر با 4±71 کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک (km/s/Mpc) تخمین زده شد.

== پانویس و منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
[http://www.IASA.ir آکادمی علوم فضایی ایران]
{{چپ‌چین}}
* Wikipedia contributors, "Hubble's law," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Hubble%27s_law&oldid=147973826 (accessed August 2, 2007).

{{پایان چپ‌چین}}

== پیوند به بیرون ==
{{چپ‌چین}}
http://www.bbc.co.uk/science/space/universe/questions_and_ideas/hubbles_law {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151217052107/http://www.bbc.co.uk/science/space/universe/questions_and_ideas/hubbles_law |date=17 دسامبر 2015}}
{{موضوعات کیهان‌شناسی}}

{{فیزیک-خرد}}

[[رده:اخترفیزیک]]
[[رده:ادوین هابل]]
[[رده:قانون]]
[[رده:نسبیت عام]]
[[رده:ساختار بزرگ-مقیاس کیهان]]