نمایش مبدأ برای عیار

[[پرونده:Wedding rings.jpg|بندانگشتی|270px|دو حلقه ازدواج برزیلی از [[طلای سفید]] ۱۴ عیار]]
[[پرونده:Four bisons.jpg|بندانگشتی|270px|گاومیش با طلای زرد ۱۸ عیار]]
{{درباره|اندازه‌گیری خلوص آلیاژها|منش عیّاری|عیاران}}
'''عیار''' واحد اندازه‌گیری خلوص [[آلیاژ]]های [[طلا]] و دیگر [[فلزات گران‌بها]] است. هر چند که برای سایر مواد هم به کار می‌رود.<ref>{{cite web|last=London Bullion Market Association|title=Definitions|url=http://www.lbma.org.uk/market-tools|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150712152226/http://www.lbma.org.uk/Market-Tools|archive-date=2015-07-12}}</ref>

عیار طلا معمولاً از واحد کامل ۲۴ بیان می‌شود. برای مثال طلای ۲۴ عیار طلای خالص با حداقل ۹۹٬۹ درصد طلا، و طلای ۱۸ عیار از ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد فلز دیگر تشکیل شده است.<ref>{{cite book|last=Seyd|first=Ernest|title=Bullion and foreign exchanges theoretically and practically considered|url=https://archive.org/details/bullionandforei01seydgoog|access-date=21 March 2012|year=1868|publisher=E. Wilson|page=[https://archive.org/details/bullionandforei01seydgoog/page/n158 146]}}</ref>

برای محاسبه عیار از فرمول زیر استفاده می‌شود:
: <math>X = 24\,\frac{M_g}{M_m}</math>
که در آن <math>\mathit{X}</math> عیار آلیاژ، <math>M_g</math> جرم خالص طلا یا پلاتین در جسم، و <math>M_m</math> . جرم کل جسم است

در زبان انگلیسی و دیگر زبان‌های اروپایی «عیار» را «قیرات» (carat یا Karat) با حرف اختصاری ''K'' می‌نامند که این قیرات را نباید با [[قیراط]] که یک یکای جرم برای اندازه‌گیری جرم سنگ‌های قیمتی و مروارید است اشتباه گرفت. هر قیراط ۲۰۰ میلی‌گرم (۰٫۲ گرم) است.

'''قیراط''' (املای ایالات متحده، نماد '''k''' یا '''Kt''') یا '''قیراط''' (املای بریتانیا، نماد '''c''' یا '''Ct''')<ref>{{Cite book}}</ref><ref>{{Cite book}}</ref> یک معیار کسری از خلوص [[آلیاژ]]های [[طلا]] است. سیستم '''قیراط''' استانداردی است که توسط قانون فدرال ایالات متحده پذیرفته شده است.<ref>{{Cite web|url=https://www.law.cornell.edu/cfr/text/16/23.3|title=United States Code, 16 CFR 23.3 - Misrepresentation as to gold content.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170214181016/https://www.law.cornell.edu/cfr/text/16/23.4|archivedate=2017-02-14}}</ref>

== روش تعیین عیار ==
عیار طلا به روش‌های مختلف قابل تعیین است که در ادامه برخی از آنها تشریح شده است.

=== روش سنتی ===
در این روش طلا را به روی سنگ [[کوارتز]] یا سنگ محک می‌کشند. عیارهای پایین‌تر از ۱۴ را توسط اسید نیتریک خالص با غلظت‌های مختلف و عیارهای بالاتر از ۱۴ را توسط [[تیزاب سلطانی]] یا مخلوط اسید نیتریک و نمک طعام سنجیده و خورندگی نمونهٔ مجهول را در برابر اسیدها، در مقایسه با کلیدهای نمونه معین می‌کند. البته این روش، روشی استاندارد و با دقت بالا نیست.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = عیار طلا | ناشر = easygold| نشانی = https://easygold.ir/عیار-طلا/}}</ref>

=== روش اسپکتروفتومتر ===
مقدار معینی طلا را وزن نموده و در تیزاب سلطانی حل کرده سپس با مقایسهٔ استانداردهای مختلف و با کشیدن منحنی، عیار نمونهٔ مجهول را معین می‌کنند.

== عیارهای مرسوم در طلاسازی بین‌المللی ==
طلای خالص با توجه به نرمی زیاد برای ساخت بیشتر وسایل مناسب نیست و به همین جهت بیشتر طلایی که در جواهرات به کار می‌رود، طلای خالص نیست. در کشورهای مختلف یک یا چند عیار برای طلاسازی مرسوم است. در کشورهای اروپایی طلای عیار پایین به دلیل قیمت کم‌تر رونق زیادی دارد اما در کشورهای شرقی به دلیل نگاه سرمایه‌ای مردم به طلا از عیارهای بالاتر برای تولید استفاده می‌شود. البته شرایط اقلیمی نیز در این مورد مؤثر است چراکه رطوبت بالا باعث تیرگی طلاهای عیار پایین‌تر می‌شود در نتیجه در هوای شرجی و گرم طلاهای عیار بالا محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. در ایران معمولاً از عیار ۱۸ استفاده می‌شود و عیارهای ۲۰ و ۲۲ هم به رسمیت شناخته می‌شوند اما تولید طلا با عیار پایین‌تر از ۱۸ فقط برای صادرات مجاز است و عرضه آن در بازار داخل ممنوع است. البته در گذشته طلاهای ۱۷ عیار هم در ایران ساخته می‌شدند. عیار سکه‌ها معمولاً بالاتر از عیار جواهرات است و گاهی از طلای خالص هم در سکه‌زنی استفاده می‌شود. در ایران تمام انواع [[سکه بهار آزادی|سکه‌های بهار آزادی]] با عیار ۲۱٫۶ (۹۰٪) ضرب می‌شوند.

{|class="wikitable"
! width=40% |منطقه
! width=40% | عیار مرسوم
|-
| کشورهای عربی، چین، هنگ کنگ، تایوان || ۲۴ عیار - حداقل ۹۹٪
|-
| کشورهای عربی، هند، بنگلادش، پاکستان، سری لانکا || ۲۲ عیار (۹۱٫۶٪)
|-
| کشورهای عربی منطقه خلیج فارس|| ۲۱ عیار (۸۷٫۵٪)
|-
| جنوب اروپا، پرتغال || ۱۹٫۲ عیار (۸۰٪)
|-
| جنوب اروپا، ایران و مصر || ۱۸ عیار (۷۵٪)
|-
| شمال اروپا، اسکاندیناوی و آلمان || ۸ تا ۱۸ عیار (۳۳٬۳٪ تا ۷۵٪)
|-
|روسیه، شوروی سابق || ۹ عیار و ۱۴ عیار قدیم (۵۸۳ از هزار) و جدید (۵۸۵ از هزار)
|-
|بریتانیا || ۹ تا ۲۲ عیار (۳۷٫۵٪ تا ۹۱٫۶٪)
|-
|ایالات متحده و کانادا || ۱۰ تا ۱۸ عیار (۴۱٫۷٪ تا ۷۵٪)
|-
|ترکیه
|۱۴ عیار تا ۲۱ عیار
|}
رایج‌ترین عیارهای‌های مورد استفاده برای [[فلز گران‌بها|فلزات گرانبها]] و رایج‌ترین اصطلاحات مرتبط با آنها شامل موارد ذیل است.

=== پلاتین ===
* ۹۹۹٫۹۵: چیزی که اکثر فروشندگان ۱۰۰٪ خالص می‌خرند. رایج‌ترین خلوص برای سکه‌ها و شمش‌های پلاتین
* ۹۹۹- ''عیار سه [[نه (پاک)|نه]]''
* ۹۵۰: رایج‌ترین خلوص برای جواهرات پلاتین
* ۹۲۵
* ۹۰۰- ''عیار یک نه''
* ۸۵۰
* ۷۵۰

=== طلا ===
* ۹۹۹٫۹۹۹- ''عیار شش نه'': خالص‌ترین طلای تولید شده تا کنون. پالایش شده توسط [[ضرابخانه پرث]] در سال 1957.<ref>{{Cite web|url=http://www.perthmint.com.au/visit_the_mint_the_perth_mint_history.aspx|title=The Perth Mint :: History|publisher=Gold Corporation|accessdate=2011-05-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514024331/http://www.perthmint.com.au/visit_the_mint_the_perth_mint_history.aspx|archivedate=2011-05-14}}</ref><ref>{{Cite book}}</ref>
* ۹۹۹٫۹۹- ''عیار پنج نه'': خالص‌ترین نوع طلای تولید شده در حال حاضر. [[ضرابخانه سلطنتی کانادا]] به‌طور مرتب سکه‌های یادبودی با این ظرافت تولید می‌کند، از جمله بزرگ‌ترین سکه‌های جهان با ۱۰۰ عدد. کیلوگرم.<ref>{{Cite web|url=http://www.mint.ca/store/mint/about-the-mint/million-dollar-coin-1600006|title=The Million Dollar Coin – a true milestone in minting|last=Royal Canadian Mint|accessdate=13 July 2017|quote=In October 2007, the Million Dollar Coin was certified by Guinness World Records to be the world's largest gold coin.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150309153548/http://www.mint.ca/store/mint/about-the-mint/million-dollar-coin-1600006|archivedate=9 March 2015}}</ref>
* ۹۹۹٫۹- ''عیار چهار نه'': محبوب‌ترین. به عنوان مثال، سکه‌های معمولی [[ورق افرا طلای کانادایی]] و سکه‌های [[بوفالو آمریکایی (سکه)|بوفالو آمریکایی]]
* ۹۹۹- ''۲۴ قیراط''، که گاهی به عنوان ''عیار سه نه'' نیز شناخته می‌شود: به عنوان مثال، سکه‌های [[پاندا طلای چینی]]
* ۹۹۵: حداقل مجاز در شمش طلا [[تحویل خوب|Good Delivery]]
* ۹۹۰- ''عیار دو نه''
* ۹۸۶- ''ظرافت [[دوکات]]'': قبلاً توسط ضرابخانه‌های ونیزی و امپراتوری مقدس روم استفاده می‌شد. هنوز در اتریش و مجارستان استفاده می‌شود
* ۹۵۸٫۳- ''۲۳ قیراط''
* ۹۱۶- ''۲۲ عیار'': [[تاج طلا]]. از لحاظ تاریخی، پرکاربردترین ظرافت برای سکه‌های شمش طلا، مانند قدیمی‌ترین ارزش‌های [[عقاب (سکه ایالات متحده)|عقاب]] آمریکایی از ۱۷۹۵ تا ۱۸۳۳. در حال حاضر برای [[Sovereign (سکه بریتانیا)|حاکمان بریتانیا]]، [[کروگراند|کروگراندهای آفریقای جنوبی]]، و [[عقاب طلای آمریکایی|عقاب‌های طلایی آمریکایی]] مدرن (۱۹۸۶ تا کنون) استفاده می‌شود.
* ۹۰۰- ''عیار یک نه'': فرقه‌های عقاب آمریکایی برای ۱۸۳۷–۱۹۳۳; در حال حاضر در ضربات [[اتحادیه پولی لاتین]] استفاده می‌شود (به عنوان مثال " [[ناپلئون (سکه)|سکه ناپلئون]] " فرانسه و سوئیس ۲۰ فرانک)
* ۸۹۹ - عقاب‌های آمریکایی به‌طور خلاصه برای ۱۸۳۴–۱۸۳۶
* ۸۳۴- ''۲۰ قیراط''
* ۷۵۰- ''۱۸ قیراط'': در اسپانیا ''oro de primera ley'' (طلا قانون اول)
* ۶۲۵- ''۱۵ قیراط''
* ۵۸۵- ''۱۴ قیراط''
* ۵۸۳٫۳- ''۱۴ قیراط'': در اسپانیا ''oro de segunda ley'' (طلا قانون دوم)
* ۵۰۰- ''۱۲ قیراط''
* ۴۱۷- ''۱۰ عیار'': کمترین عیار طلای جامد قانونی ساخته شده در ایالات متحده
* ۳۷۵- ''۹ قیراط''
* ۳۳۳- ''۸ قیراط'': حداقل استاندارد طلا در آلمان پس از 1884<ref>{{Cite web|url=http://goldratefortoday.org/fineness-of-gold/|title=Fineness of Gold|publisher=Gold Rate for Today|accessdate=2013-08-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130807053413/http://goldratefortoday.org/fineness-of-gold/|archivedate=August 7, 2013}}</ref>

=== نقره ===
* ۹۹۹٫۹۹- ''عیار پنج نه'': خالص‌ترین نقره تولید شده تا کنون. این توسط شرکت سلطنتی نقره بولیوی به دست آمد.<ref>{{Cite web|url=http://www.royalsilver.com/about_us/about_us.html|title=.. :: Royal Silver Company ::..|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130316133926/http://www.royalsilver.com/about_us/about_us.html|archivedate=2013-03-16}}</ref>
* ۹۹۹٫۹- ''عیار چهار [[نه (پاک)|نه]]'': نقره فوق‌العاده ظریف که توسط ضرابخانه سلطنتی کانادا برای [[برگ افرا نقره ای کانادایی|برگ افرا نقره ای]] و سایر سکه‌های نقره استفاده می‌شود.
* ۹۹۹- ''نقره خوب'' یا ''عیار سه نه'': در شمش‌های شمش [[تحویل خوب]] و بیشتر [[سکه شمش|سکه‌های شمش نقره]] فعلی استفاده می‌شود. در [[سکه یادبود|سکه‌های یادبود]] نقره ایالات متحده و [[سکه اثبات|سکه‌های اثبات]] نقره از سال ۲۰۱۹ استفاده می‌شود<ref>[https://www.coinworld.com/news/precious-metals/us-mint-drops-90-percent-silver-composition.html U.S. Mint abandons 90 percent silver composition]</ref>
* ۹۸۰: استاندارد رایج مورد استفاده در مکزیک حدوداً. ۱۹۳۰–۱۹۴۵
* ۹۵۸: ({{تقسیم|۲۳|۲۴}}) ''[[نقره بریتانیا]]''<ref name="Silver standards">{{Cite web|url=https://www.antiquesinoxford.co.uk/silver-standards|title=Silver standards|publisher=Antiques in Oxford|accessdate=2020-10-05}}</ref>
* ۹۵۰: ''استاندارد اول فرانسه''
* ۹۴۷٫۹: ۹۱ '''[[زولوتنیک]]''' نقره روسی
* ۹۳۵: استاندارد سوئیس برای قاب‌های ساعت پس از سال ۱۸۸۷، مطابق با [[قانون علائم تجاری ۱۸۸۷|قانون مارک‌های کالای]] بریتانیا و درجه یکسانی با ۹۲۵ استرلینگ. ادعا می‌شود که به عنوان یک سوء تفاهم سوئیسی از استاندارد مورد نیاز برای استرلینگ بریتانیا به وجود آمده است. معمولاً با سه خرس سوئیسی مشخص می‌شود.
* ۹۳۵: در دوره هنر دکو در اتریش و آلمان استفاده شد. جواهرات نقره اسکاندیناوی پس از جنگ جهانی دوم از نقره ۹۳۵ استفاده کردند
* ۹۲۵: ({{تقسیم|۳۷|۴۰}}) ''[[نقره استرلینگ]]'' انگلستان از اوایل قرن دوازدهم از این آلیاژ استفاده کرده است. معادل ''plata de primera ley'' در اسپانیا (نقره قانون اول)
* ۹۱۷: استانداردی که برای ضرب نقره هند ([[روپیه]])، در دوران راج بریتانیا و برای برخی از سکه‌ها در اولین جمهوری برزیل استفاده می‌شد.
* ۹۱۶: ۸۸ زولوتنیک نقره روسی
* ۹۰۰: ''عیار یک [[نه (پاک)|نه]]''، ''نقره سکه ای''، یا ''۹۰٪ نقره'': به عنوان مثال [[موی روان]] و سکه‌های نقره ۱۸۳۷–۱۹۶۴ ایالات متحده. همچنین در [[سکه یادبود|سکه‌های یادبود]] نقره ایالات متحده و [[سکه اثبات|سکه‌های اثبات]] نقره ۱۹۸۲–۲۰۱۸ استفاده می‌شود.
* ۸۹۲٫۴: ضرب سکه ایالات متحده{{تقسیم|۱۴۸۵|۱۶۶۴}} "نقره استاندارد" همان‌طور که توسط [[قانون ضرب سکه ۱۷۹۲]] تعریف شده است: به عنوان مثال سکه‌های نقره ای ایالات متحده [[نیم تنه پوشیده شده|نیم تنه]] و [[سینه درپوش|نیم تنه درپوش دار]] (۱۷۹۵–۱۸۳۶)
* 875: 84 zolotnik رایج‌ترین ظرافت برای نقره روسی است. استاندارد سوئیس که معمولاً برای قاب‌های ساعت صادراتی استفاده می‌شود (همچنین ۸۰۰ و بعد از آن ۹۳۵).
* ۸۳۵: استانداردی که عمدتاً بعد از ۱۸۸۴ در آلمان و برای مقداری نقره هلندی استفاده شد. و برای ضرب سکه در کشورهای [[اتحادیه پولی لاتین]]
* ۸۳۳: ({{تقسیم|۵|۶}}) یک استاندارد رایج برای نقره قاره ای به ویژه در میان هلندی‌ها، سوئدی‌ها و آلمانی‌ها
* ۸۳۰: استاندارد متداول مورد استفاده در نقره قدیمی اسکاندیناوی
* ۸۰۰: حداقل استاندارد برای نقره در آلمان پس از ۱۸۸۴. استاندارد دوم فرانسه برای نقره؛ "plata de segunda ley" در اسپانیا (نقره قانون دوم)؛ نقره مصر؛ سکه در گردش نقره کانادا از 1920-1966/7<ref>{{Cite web|url=http://www.coinflation.com/canada/|title=Canadian Coin Melt Values - Coinflation|website=www.coinflation.com|accessdate=2017-11-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170617215506/http://www.coinflation.com/canada/|archivedate=2017-06-17}}</ref>
* ۷۵۰: یک استاندارد نقره ای غیر معمول که در نقره قدیمی آلمان، سوئیس و [[اتریش-مجارستان]] یافت می‌شود.
* ۷۲۰: دکوپلاتا:<ref>{{Cite web|url=https://coinweek.com/world-coins/decoplata-the-history-of-720-silver-in-world-coinage/|title=Decoplata: The History of .720 Silver in World Coinage|date=18 January 2022}}</ref> بسیاری از سکه‌های نقره مکزیکی و هلندی از این استاندارد استفاده می‌کنند، و همچنین برخی از سکه‌های مستعمرات سابق پرتغال،<ref>{{Cite web|title=10 Escudos, Angola|url=https://en.numista.com/catalogue/pieces6538.html|accessdate=2021-11-04|website=en.numista.com|language=en}}</ref> ژاپن،<ref>{{Cite web|title=10 Sen - Taishō, Japan|url=https://en.numista.com/catalogue/pieces14003.html|accessdate=2021-11-13|website=en.numista.com|language=en}}</ref> اروگوئه،<ref>{{Cite web|title=1 Peso, Uruguay|url=https://en.numista.com/catalogue/pieces10344.html|accessdate=2021-11-04|website=en.numista.com|language=en}}</ref> اکوادور، مصر و مراکش.
* ۶۰۰: در برخی از نمونه‌های [[ین ژاپن|سکه‌های]] [[ژاپن|ژاپنی]] پس از جنگ، مانند [[سکه ۱۰۰ ینی]] ۱۹۵۷–۱۹۶۶ استفاده می‌شود.
* ۵۰۰: استانداردی که برای ساخت سکه‌های بریتانیایی ۱۹۲۰–۱۹۴۶ و همچنین سکه‌های کانادایی از ۱۹۶۷–۱۹۶۸ و برخی از سکه‌های کلمبیا و برزیل استفاده می‌شود.
* ۴۰۰: استاندارد برای [[نیم دلار (سکه ایالات متحده)|نیم دلار]] آمریکا بین سال‌های ۱۹۶۵ و ۱۹۷۰ و [[دلار آیزنهاور|دلارهای یادبود آیزنهاور]] بین سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۸ استفاده شد. همچنین در برخی از سکه‌های کرون سوئد استفاده می‌شود.
* ۳۵۰: استاندارد مورد استفاده برای [[سکه جفرسون|"نیکل‌های جنگی" جفرسون]] ایالات متحده که بین سال‌های ۱۹۴۲ و ۱۹۴۵ ضرب شد.

== منابع ==
{{پانویس|۲}}
* {{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.ngdir.ir/GeoportalInfo/PSubjectInfoDetail.asp?PID=192&index=8 |عنوان = پارامترهای اقتصادی طلا |ناشر = پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20140103021455/http://www.ngdir.ir/GeoportalInfo/PSubjectInfoDetail.asp?PID=192&index=8 |archivedate = ۳ ژانویه ۲۰۱۴ |dead-url = yes}}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ebtekarnews.com/Ebtekar/News.aspx?NID=32951|عنوان = کمبود شمش مهم‌ترین عامل تقلب در عیار طلا|ناشر = روزنامه ابتکار|تاریخ = ۱۴ ژوئن ۲۰۰۸|تاریخ بازدید = ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲|archiveurl = https://web.archive.org/web/20100204010319/http://ebtekarnews.com/Ebtekar/News.aspx?NID=32951|archivedate = ۴ فوریه ۲۰۱۰|dead-url = yes}}

{{جواهرات}}

[[رده:جواهرسازی]]
[[رده:طلا]]
[[رده:فلزات گران‌بها]]
[[رده:یکاهای خلوص]]