نمایش مبدأ برای زیست‌کانی‌سازی

[[پرونده:BelemnitesJurassicWyoming.jpg|180x180px|بندانگشتی|چپ|[[استخوان‌بندی]] [[کلسیت|کلسیتی]] [[بلمنیت]]‌ها]]
'''زیست‌کانی‌سازی'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=زیست‌کانی‌سازی | بیگانه=biomineralization | بیگانه در فارسی= | حوزه=زمین‌شناسی | دفتر=سوم | بخش=فارسی | سرواژه=زیست‌کانی‌سازی}}</ref> یا '''بیومینِرالیزاسیون''' {{انگلیسی|Biomineralization}} [[فرایند|فرایندی]] است که [[جانداران]] در آن [[کانی]] می‌سازند.<ref>{{Cite journal|last=Vert|first=Michel|last2=Doi|first2=Yoshiharu|last3=Hellwich|first3=Karl-Heinz|last4=Hess|first4=Michael|last5=Hodge|first5=Philip|last6=Kubisa|first6=Przemyslaw|last7=Rinaudo|first7=Marguerite|last8=Schué|first8=François|date=2012-01-11|title=Terminology for biorelated polymers and applications (IUPAC Recommendations 2012)|url=http://www.degruyter.com/view/j/pac.2012.84.issue-2/pac-rec-10-12-04/pac-rec-10-12-04.xml|journal=Pure and Applied Chemistry|volume=84|issue=2|pages=377–410|doi=10.1351/PAC-REC-10-12-04|issn=1365-3075}}</ref> این فرایند اغلب برای سفت و سخت شدن بافت‌های موجود انجام می‌شود. به چنین بافت‌هایی [[کان‌بافت]] گفته می‌شود. زیست‌کانی‌سازی [[پدیده|پدیده‌ای]] بسیار گسترده است. هر ۶ [[فرمانرو]] شامل اعضایی هستند که توانایی تشکیل کانی دارند و تا کنون بیش از ۶۰ [[کانی]] در جانداران شناسایی شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Biomineralization: From Nature to Application. Metal Ions in Life Sciences|شناسه=ISBN 978-0-470-03525-2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Weiner, Stephen; Lowenstam, Heinz A. (1989). On biomineralization. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504977-0.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Jean-Pierre Cuif; Yannicke Dauphin; James E. Sorauf (2011). Biominerals and fossils through time. Cambridge. ISBN 978-0-521-87473-1}}</ref> برای نمونه می‌توان به [[سیلیکات]]‌ها در [[جلبک]]‌ها و [[دیاتومه|دیاتوم‌ها]]، [[کربنات]]‌ها در [[بی‌مهرگان]] و [[کلسیم فسفات|کلسیم‌فسفات]] و کربنات‌ها در [[مهره‌داران]] اشاره کرد.<ref>شریفیان، سنا،1396، پیشرفت‌های اخیر استفاده از دیاتوم‌ها به عنوان ابزاری زیستی برای سنجش زیستی، تحویل ژن و تشکیل نانوساختارهای مرکب فلزی، اولین کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین در بیوتکنولوژی،<nowiki>https://civilica.com/doc/632984</nowiki></ref> این کانی‌ها اغلب ویژگی‌های ساختاری موجود در [[صدف]]‌ها یا [[استخوان]] در [[پستانداران]] و [[پرنده|پرندگان]] را موجب می‌شوند. [[جانداران]] از ۵۵۰ میلیون سال پیش برای خود [[اسکلت]]‌های معدنی می‌سازند. کان‌بافت‌هایی که از جنس [[کلسیم کربنات|کلسیم‌کربنات]] یا [[کلسیم فسفات|کلسیم‌فسفات]] معمولاً [[بلور]]ی اند درحالی‌که در جانداران با کان‌بافت‌هایی از جنس [[دی‌اکسید سیلیسیم]]، کانی‌ها نابلوری اند مانند [[اسفنج‌ها]] و دیاتوم‌ها. مواد معدنی زیستی که به صورت [[بیولوژیک]] تشکیل شده‌اند اغلب کاربردهای ویژه‌ای مانند قابلیت تشخیص [[میدان مغناطیسی]] در باکتری‌های حساس به میدان (Fe<sub>3</sub>O<sub>4</sub>)، [[شتاب‌سنج|شتاب‌سنج‌ها]] (CaCO3,CaSO4,BaSO4) و ذخیره‌سازی [[آهن]] (Fe2O3.H2O در [[پروتئین]] [[فریتین]]) دارند.

از نظر پراکندگی دسته‌بندی، رایج‌ترین زیست‌کانی‌ها [[نمک (شیمی)|نمک‌های]] ''[[فسفات]]'' و کربنات کلسیم اند که در کنار [[پلیمر|پلیمرهای]] طبیعی مانند [[کلاژن]] و [[کیتین]] ساخته می‌شوند تا به ساختارهای استخوان‌ها و صدف‌ها استحکام ببخشند.<ref>{{Cite journal|last=Vinn|first=Olev|date=2013|title=Occurrence, formation and function of organic sheets in the mineral tube structures of Serpulidae (polychaeta, Annelida)|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24116035|journal=PloS One|volume=8|issue=10|pages=e75330|doi=10.1371/journal.pone.0075330|issn=1932-6203|pmc=3792063|pmid=24116035}}</ref> ابعاد این [[بیوکامپوزیت]]‌ها در مقیاس [[مقیاس میکروسکوپیک|میکروسکوپیک]] (نانومتری) تا [[مقیاس ماکروسکوپیک|ماکروسکوپیک]] بسیار قابل کنترل‌اند که موجب تشکیل ساختارهای پیچیده‌ای می‌شوند که ویژگی‌ها و کاربردهای چندمنظوره را فراهم می‌کنند. از آنجا که دامنه کنترل رشد این کانی‌ها برای به کار بردن در [[مهندسی مواد]] بسیار مطلوب است، تمایل بسیاری برای درک چگونگی زیست‌کانی‌سازی کنترل‌شده هست.<ref>{{Cite journal|last=Boskey|first=A. L.|date=1998|title=Biomineralization: conflicts, challenges, and opportunities|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9893259|journal=Journal of Cellular Biochemistry. Supplement|volume=30-31|pages=83–91|issn=0733-1959|pmid=9893259}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Sarikaya|first=M.|date=1999-12-07|title=Biomimetics: materials fabrication through biology|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10588672|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=96|issue=25|pages=14183–14185|doi=10.1073/pnas.96.25.14183|issn=0027-8424|pmc=PMC33939|pmid=10588672}}</ref>

== نقش‌های زیست شناختی ==
در میان جانوران، کانی‌های تشکیل شده از کلسیم‌کربنات، کلسیم‌فسفات و سیلیس، نقش‌های مهمی مانند دفاع و تغذیه را ایفا می‌کنند.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Livingston|first=B. T.|last2=Killian|first2=C. E.|last3=Wilt|first3=F.|last4=Cameron|first4=A.|last5=Landrum|first5=M. J.|last6=Ermolaeva|first6=O.|last7=Sapojnikov|first7=V.|last8=Maglott|first8=D. R.|last9=Buchanan|first9=A. M.|date=2006-12-01|title=A genome-wide analysis of biomineralization-related proteins in the sea urchin Strongylocentrotus purpuratus|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16987510|journal=Developmental Biology|volume=300|issue=1|pages=335–348|doi=10.1016/j.ydbio.2006.07.047|issn=0012-1606|pmid=16987510}}</ref> اینکه زیست‌کانی‌ها در باکتری‌ها چه نقشی دارند کاملاً آشکار نشده‌است. یک فرضیه این است که سلول‌ها آنها را می‌سازند تا از حبس شدن در پسماندهای خود جلوگیری کنند. ذرات [[اکسید آهن]] نیز ممکن است سوخت‌وساز آنها را تقویت کنند.<ref>{{Cite journal|last=Fortin|first=Danielle|date=2004-03-12|title=Geochemistry. What biogenic minerals tell us|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15016984|journal=Science (New York, N.Y.)|volume=303|issue=5664|pages=1618–1619|doi=10.1126/science.1095177|issn=1095-9203|pmid=15016984}}</ref>

== زیست ==
در ابعاد فراسلولی، زیست کانی‌ها اغلب در اندام مخصوصی ذخیره می‌شوند که معمولاً این فرایند در اوایل رشد [[رویان]] صورت می‌گیرد. این عضو حاوی غشایی طبیعی است که ذخیره‌سازی بلورها را تسهیل و هدایت می‌کند.<ref name=":0"/> این بافت ممکن است از جنس کلاژن باشد مانند [[دهان‌دومیان|دهان دومیان]] یا ساخته شده از کیتین و دیگر [[چندقندی|پلی‌ساکاریدها]] مانند پوسته [[نرم‌تنان]].<ref>{{Cite journal|last=Checa|first=Antonio G.|last2=Ramírez-Rico|first2=Joaquín|last3=González-Segura|first3=Alicia|last4=Sánchez-Navas|first4=Antonio|date=2009-01|title=Nacre and false nacre (foliated aragonite) in extant monoplacophorans (=Tryblidiida: Mollusca)|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18843476|journal=Die Naturwissenschaften|volume=96|issue=1|pages=111–122|doi=10.1007/s00114-008-0461-1|issn=0028-1042|pmid=18843476}}</ref>

=== ساختار پوسته در نرم‌تنان ===
[[پرونده:Shells-IZE-006-Black.jpg|بندانگشتی|220x220پیکسل|تنوع صدف‌های [[نرم‌تنان|نرم تنان]] ([[شکم‌پایان]]، [[حلزون]]‌ها و [[صدف|صدف‌های دریایی]])]]
صدف یک ماده [[کامپوزیت]] با منشأ زیستی است که مورد علاقه بسیاری در علم مواد است زیرا دارای ویژگی‌های غیرمعمول است و نمونه ای بارز از زیست‌کانی‌سازی است. پوسته‌های نرم‌تنان از ترکیب ۹۰–۹۵٪ جرمی کلسیم‌کربنات تشکیل شده‌اند که ۱–۵٪ دیگر هم توسط [[ماده آلی]] دیگری تشکیل یافته‌است. کامپوزیت حاصل [[چقرمگی شکست|چقرمگی شکستی]] حدود ۳۰۰۰ برابر بیشتر از خود بلورها دارد.<ref>{{Cite journal|last=Currey|first=J. D.|date=1999-12|title=The design of mineralised hard tissues for their mechanical functions|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10562511|journal=The Journal of Experimental Biology|volume=202|issue=Pt 23|pages=3285–3294|issn=0022-0949|pmid=10562511}}</ref> در فرایند زیست‌کانی‌سازی صدف‌ها، پروتئین‌های ویژه‌ای در [[هسته‌زایی (شیمی)|هسته‌زایی]]، فاز، شکل و نحوه رشد نقش دارند و به‌طور کلی مقاومت مکانیکی قابل توجه صدف را به آن می‌بخشند. استفاده از اصول [[زیست‌تقلید|زیست‌تقلیدی]] (بیومیمتیک) آشکار شده از نحوه تشکیل و ساخت پوسته نرم‌تنان می‌تواند به ما در ساخت کامپوزیت‌های جدید با خصوصیات نوری، الکترونیکی و ساختاری ارتقا یافته کمک کند. ساختارها و چینش‌ها در میان این پوسته‌ها متنوع است ولی همه آنها برخی ویژگی‌ها را در اشتراک دارند: بخش اصلی پوسته تشکیل شده از کلسیم‌کربنات بلوری ([[کلسیت]]) است. با اینکه در بخش‌هایی [[جامد آمورف|آمورف‌های]] کلسیم‌کربنات وجود دارند که مانند کریستال‌ها رفتار می‌کنند، این بخش‌ها هرگز زاویه یا وجهی از خود نشان نمی‌دهند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Cuif J.P. , Dauphin Y. (2003). Les étapes de la découverte des rapports entre la terre et la vie: une introduction à la paléontologie. Paris: Éditions scientifiques GB. ISBN 978-2847030082. OCLC 77036366|زبان=فرانسوی}}</ref> بررسی‌های ساختارهای داخلی آنها، ریزدانه‌های گرد شده نامنظمی را نشان می‌دهند.

=== ساخت و تخریب کانی‌ها در قارچ‌ها ===
[[قارچ]]‌ها گروهی متنوع از جانداران هستند که به حوزه [[یوکاریوت]]‌ها تعلق دارند. تحقیقات حول نقش آنها در فرآیندهای زمین‌شناسی نشان داده‌اند که قارچ‌ها در زیست‌کانی‌سازی و [[زیست‌فروسایی|زیست‌تخریب‌پذیری]] (زیست‌فروسایی) مؤثراند.<ref>{{Cite journal|last=Gadd|first=Geoffrey M.|date=2007-01|title=Geomycology: biogeochemical transformations of rocks, minerals, metals and radionuclides by fungi, bioweathering and bioremediation|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17307120|journal=Mycological Research|volume=111|issue=Pt 1|pages=3–49|doi=10.1016/j.mycres.2006.12.001|issn=0953-7562|pmid=17307120}}</ref>

در مطالعه نقش‌های قارچ‌ها در زیست‌کانی‌سازی مشاهده شده‌است که قارچ‌ها مواد معدنی را با کمک یک غشای طبیعی مانند پروتئین رسوب می‌دهند که محلی برای [[هسته‌زایی (شیمی)|هسته‌زایی]] و رشد کانی‌های طبیعی را فراهم می‌کند.<ref name=":1">{{Cite journal|last=Li|first=Qianwei|last2=Gadd|first2=Geoffrey Michael|date=2017-10|title=Biosynthesis of copper carbonate nanoparticles by ureolytic fungi|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28799032|journal=Applied Microbiology and Biotechnology|volume=101|issue=19|pages=7397–7407|doi=10.1007/s00253-017-8451-x|issn=1432-0614|pmc=5594056|pmid=28799032}}</ref> رشد قارچ می‌تواند یک رسوب معدنی حاوی مس تولید کند. به عنوان مثال می‌توان به [[کربنات مس (II)|کربنات‌مس]] تولید شده از واکنش [[آمونیوم کربنات|آمونیوم‌کربنات]] با [[کلرید مس (II)|CuCl<sub>۲</sub>]] اشاره کرد.<ref name=":1"/> تولید کربنات‌مس در حضور پروتئین‌های ساخته و ترشح شده توسط قارچ صورت می‌گیرد.<ref name=":1"/> این پروتئین‌های میان‌یاخته‌ای در ابعاد و شکل کانی‌های کربنات ساخته شده در قارچ‌ها مؤثراند.<ref name=":1"/>

علاوه بر رسوب‌گذاری کانی‌های کربنات، قارچ‌ها می‌توانند زیست‌کانی‌های [[فسفات]] حاوی [[اورانیوم]] را در حضور [[فسفر]] تولید کنند، که فسفر در این فرایند نقش [[بستر (شیمی)|بستر]] را ایفا می‌کند.<ref name=":2">{{Cite journal|last=Liang|first=Xinjin|last2=Hillier|first2=Stephen|last3=Pendlowski|first3=Helen|last4=Gray|first4=Nia|last5=Ceci|first5=Andrea|last6=Gadd|first6=Geoffrey Michael|date=2015-06|title=Uranium phosphate biomineralization by fungi|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25580878|journal=Environmental Microbiology|volume=17|issue=6|pages=2064–2075|doi=10.1111/1462-2920.12771|issn=1462-2920|pmid=25580878}}</ref> قارچ یک [[جلینه|جُلینه]] تشکیل می‌دهد که کانی‌های اورانیومی تولید شده را جمع و متمرکز می‌کند.<ref name=":2"/> با اینکه اورانیوم برای موجودات زنده مضر تلقی می‌شود، دیده می‌شود که برخی قارچ‌ها در مقابل آن مقاوم‌اند.

افزون بر اینکه کانی‌هایی توسط قارچ‌ها تولید می‌شوند، برخی کانی‌ها نیز به واسطه آنها تخریب می‌شوند که این فرایند اغلب توسط آن گونه‌هایی صورت می‌گیرد، که [[اگزالیک اسید]] تولید می‌کنند.<ref name=":3">{{Cite journal|last=Adeyemi|first=Ademola O.|last2=Gadd|first2=Geoffrey M.|date=2005-06|title=Fungal degradation of calcium-, lead- and silicon-bearing minerals|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15984571|journal=Biometals: An International Journal on the Role of Metal Ions in Biology, Biochemistry, and Medicine|volume=18|issue=3|pages=269–281|doi=10.1007/s10534-005-1539-2|issn=0966-0844|pmid=15984571}}</ref> تولید اگزالیک اسید برای آن قارچ‌هایی که توانایی انجامش را دارند، در حضور [[گلوکز]] افزایش می‌یابد.<ref name=":3"/> یافت شده‌است که این قارچ‌ها کانی‌های [[آپاتیت]] و [[گالن|گالِن]] را می‌توانند بفرسایند. تخریب کانی‌ها توسط قارچ‌ها طی فرآیندی صورت می‌گیرد که نئوجنسیس نامیده می‌شود.<ref>{{Cite journal|last=Adamo|first=P|date=2000-05|title=Weathering of rocks and neogenesis of minerals associated with lichen activity|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0169131799000563|journal=Applied Clay Science|volume=16|issue=5-6|pages=229–256|doi=10.1016/S0169-1317(99)00056-3}}</ref> این قابلیت‌های برخی قارچ‌ها تأثیر زیادی بر افزایش [[خوردگی]] دارند که مشکلی بسیار پرهزینه برای بسیاری از صنایع می‌باشد.

== شیمی ==
اکثر زیست‌کانی‌ها در ۳ دسته‌بندی متمایز کانی‌ها قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از: کربنات‌ها، سیلیکات‌ها و فسفات‌ها.<ref name=":4">{{یادکرد کتاب|عنوان=Knoll, A.H. (2004). "Biomineralization and evolutionary history" (PDF). In P.M. Dove; J.J. DeYoreo; S. Weiner (eds.). Reviews in Mineralogy and Geochemistry. Archived from the original (PDF) on 2010-06-20.}}</ref>

=== کربنات‌ها ===
اصلی‌ترین عضو کربنات‌ها CaCO<sub>3</sub> است. رایج‌ترین چندشکل‌ها (پلی‌مورف‌ها) [[کلسیت]] و [[آراگونیت]] است که به عنوان مثال کلسیت در [[روزن‌داران]] و [[کوکولیتوفور]]ها دیده می‌شود. آراگونیت در مرجان‌ها نیز مشاهده می‌شود. علاوه بر اینها، واتریت(vaterite) [[شبه‌پایداری|شبه‌پایدار]] و کلسیم‌کربنات آمورف هم می‌توانند از نظر ساختاری<ref>{{Cite journal|last=Pokroy|first=Boaz|last2=Kabalah-Amitai|first2=Lee|last3=Polishchuk|first3=Iryna|last4=DeVol|first4=Ross T.|last5=Blonsky|first5=Adam Z.|last6=Sun|first6=Chang-Yu|last7=Marcus|first7=Matthew A.|last8=Scholl|first8=Andreas|last9=Gilbert|first9=Pupa U.P.A.|date=2015-10-13|title=Narrowly Distributed Crystal Orientation in Biomineral Vaterite|url=https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.chemmater.5b01542|journal=Chemistry of Materials|language=en|volume=27|issue=19|pages=6516–6523|doi=10.1021/acs.chemmater.5b01542|issn=0897-4756}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Neues|first=Frank|last2=Hild|first2=Sabine|last3=Epple|first3=Matthias|last4=Marti|first4=Othmar|last5=Ziegler|first5=Andreas|date=2011-07|title=Amorphous and crystalline calcium carbonate distribution in the tergite cuticle of moulting Porcellio scaber (Isopoda, Crustacea)|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21458575|journal=Journal of Structural Biology|volume=175|issue=1|pages=10–20|doi=10.1016/j.jsb.2011.03.019|issn=1095-8657|pmid=21458575}}</ref>و یا به عنوان فازهای میانی فرایند زیست‌کانی‌سازی، مهم باشند.<ref>{{Cite journal|last=Jacob|first=D. E.|last2=Wirth|first2=R.|last3=Agbaje|first3=O. B. A.|last4=Branson|first4=O.|last5=Eggins|first5=S. M.|date=11 02, 2017|title=Planktic foraminifera form their shells via metastable carbonate phases|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29097678|journal=Nature Communications|volume=8|issue=1|pages=1265|doi=10.1038/s41467-017-00955-0|issn=2041-1723|pmc=5668319|pmid=29097678}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Mass|first=Tali|last2=Giuffre|first2=Anthony J.|last3=Sun|first3=Chang-Yu|last4=Stifler|first4=Cayla A.|last5=Frazier|first5=Matthew J.|last6=Neder|first6=Maayan|last7=Tamura|first7=Nobumichi|last8=Stan|first8=Camelia V.|last9=Marcus|first9=Matthew A.|date=09 12, 2017|title=Amorphous calcium carbonate particles form coral skeletons|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28847944|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=114|issue=37|pages=E7670–E7678|doi=10.1073/pnas.1707890114|issn=1091-6490|pmc=5604026|pmid=28847944}}</ref> برخی زیست‌کانی‌ها شامل ترکیبی از فازها در اجزای ساختاری منظم و متمایز هستند (مانند پوسته [[دوکفه‌ای‌ها]]). کربنات‌ها به ویژه در محیط‌های دریایی رایج‌اند ولی در آب‌های شیرین و جانداران خشکی نیز دیده می‌شوند.

=== سیلیکات‌ها ===
سیلیکات‌ها در محیط‌های دریایی رایج‌اند. به عنوان مثال [[اپال|اُپال]](opal) نوعی هیدرات آمورف سیلیسیم دی‌اکسید آبدار (با فرمول SiO<sub>2</sub>·''n''H<sub>2</sub>O) است که دیاتوم‌ها و [[شعاعیان]] در شرایط مناسب دیواره‌های خود (frustule) را از آن می‌سازند.

=== فسفات‌ها ===
رایج‌ترین فسفات، [[هیدروکسی آپاتیت]] است. که یک فسفات کلسیم با فرمول (Ca<sub>10</sub>(PO<sub>4</sub>)<sub>6</sub>(OH)<sub>2</sub>) است که یکی از تشکیل دهنده‌های اصلی استخوان، دندان و [[فلس ماهی]] است.<ref>{{Cite journal|last=Onozato|first=H.|last2=Watabe|first2=N.|date=1979-10|title=Studies on fish scale formation and resorption. III. Fine structure and calcification of the fibrillary plates of the scales in Carassius auratus (Cypriniformes: Cyprinidae)|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/574424|journal=Cell and Tissue Research|volume=201|issue=3|pages=409–422|doi=10.1007/BF00236999|issn=0302-766X|pmid=574424}}</ref>

=== سایر کانی‌ها ===
به جز این سه دسته‌بندی اصلی، چند نوع کانی زیستی هم وجود دارند که رواج کمتری دارند. این کانی‌ها معمولاً به دلیل وجود نیاز جاندار به یک ویژگی خاص فیزیکی ویا قرارگیری در یک [[زیستگاه]] غیرمعمول ساخته می‌شوند. به عنوان مثال دندان‌ها که در درجه اول برای بریدن و پاره کردن بافت‌های سخت استفاده می‌شوند، ممکن است با مواد معدنی سخت تقویت بشوند، مانند [[مگنتیت]] در [[گهواره دریایی|کیتون‌ها]]<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Joester, Derk; Brooker, Lesley R. (2016-07-05), Faivre, Damien (ed.), "The Chiton Radula: A Model System for Versatile Use of Iron Oxides*", Iron Oxides (1 ed.), Wiley, pp. 177–206, doi:10.1002/9783527691395.ch8, ISBN 978-3-527-33882-5}}</ref> ویا [[گوتیت]] در [[خاره‌چسب]]‌ها،<ref>{{Cite journal|last=Barber|first=Asa H.|last2=Lu|first2=Dun|last3=Pugno|first3=Nicola M.|date=2015-04-06|title=Extreme strength observed in limpet teeth|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25694539|journal=Journal of the Royal Society, Interface|volume=12|issue=105|doi=10.1098/rsif.2014.1326|issn=1742-5662|pmc=4387522|pmid=25694539}}</ref> که هر دو ماده نمونه‌هایی از کانی‌های شامل آهن می‌باشند. آن دسته از [[شکم‌پایان]] که در مجاورت [[چاه گرمابی|چاه‌های گرمابی]] زندگی می‌کنند، پوسته کربناتی خود را با [[ترکیب معدنی|ترکیبات معدنی]] آهن و گوگرد مانند [[پیریت]] و گرژیت (greigite) تقویت می‌کنند.<ref>{{Cite journal|last=Chen|first=Chong|last2=Linse|first2=Katrin|last3=Copley|first3=Jonathan T.|last4=Rogers|first4=Alex D.|date=2015-08|title=The ‘scaly-foot gastropod’: a new genus and species of hydrothermal vent-endemic gastropod (Neomphalina: Peltospiridae) from the Indian Ocean|url=https://academic.oup.com/mollus/article-lookup/doi/10.1093/mollus/eyv013|journal=Journal of Molluscan Studies|language=en|volume=81|issue=3|pages=322–334|doi=10.1093/mollus/eyv013|issn=0260-1230}}</ref> باکتری‌های مغناطیسی هم از کانی‌های آهن دارای خاصیت مغناطیسی، مانند مگنتیت و گرژیت برای ساختن مگنوتوزوم‌ها استفاده می‌کنند که به توزیع و جهت‌گیری رسوبات کمک می‌کنند. شعاعیان هم [[سوزنه|سوزنه‌هایی]] از جنس [[سلستین]] می‌سازند.

== فرگشت ==
[[پرونده:Haeckel Calcispongiae.jpg|بندانگشتی|225x225پیکسل|چند اسفنج از جنس کلسیم کربنات (Ernst Haeckel, ''Kunstformen der Natur'').]]
اولین شواهد مربوط به زیست‌کانی‌سازی به ۷۵۰ میلیون سال پیش بازمی‌گردد.<ref>{{Cite journal|last=Porter|first=Susannah|date=2011-06|title=The rise of predators|url=http://pubs.geoscienceworld.org/geology/article/39/6/607/130647/The-rise-of-predators|journal=Geology|language=en|volume=39|issue=6|pages=607–608|doi=10.1130/focus062011.1|issn=1943-2682}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Cohen|first=Phoebe A.|last2=Schopf|first2=J. William|last3=Butterfield|first3=Nicholas J.|last4=Kudryavtsev|first4=Anatoliy B.|last5=Macdonald|first5=Francis A.|date=2011-06|title=Phosphate biomineralization in mid-Neoproterozoic protists|url=http://pubs.geoscienceworld.org/geology/article/39/6/539/130592/Phosphate-biomineralization-in-midNeoproterozoic|journal=Geology|language=en|volume=39|issue=6|pages=539–542|doi=10.1130/G31833.1|issn=1943-2682}}</ref> جانداران اسفنجی در ۶۳۰ میلیون سال پیش اسکلت‌هایی از جنس [[کلسیت]] ساخته‌اند.<ref>{{Cite journal|last=Maloof|first=Adam C.|last2=Rose|first2=Catherine V.|last3=Beach|first3=Robert|last4=Samuels|first4=Bradley M.|last5=Calmet|first5=Claire C.|last6=Erwin|first6=Douglas H.|last7=Poirier|first7=Gerald R.|last8=Yao|first8=Nan|last9=Simons|first9=Frederik J.|date=2010-09|title=Possible animal-body fossils in pre-Marinoan limestones from South Australia|url=http://www.nature.com/articles/ngeo934|journal=Nature Geoscience|language=en|volume=3|issue=9|pages=653–659|doi=10.1038/ngeo934|issn=1752-0894}}</ref> در بیشتر [[نسب (فرگشت)|نسب]]، زیست‌کانی‌سازی در دوره [[کامبرین]] یا [[اردویسین]] رخ داده‌است.<ref>{{Cite journal|last=Wood|first=Rachel A.|last2=Grotzinger|first2=John P.|last3=Dickson|first3=J. a. D.|date=2002-06-28|title=Proterozoic modular biomineralized metazoan from the Nama Group, Namibia|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12089440|journal=Science (New York, N.Y.)|volume=296|issue=5577|pages=2383–2386|doi=10.1126/science.1071599|issn=1095-9203|pmid=12089440}}</ref> جانداران در فرایند کانی‌سازی از پایدارترین حالت کلسیم‌کربنات موجود در آب در آن دوره زمانی استفاده کرده‌اند<ref name=":5">{{Cite journal|last=Zhuravlev|first=Andrey Yu|last2=Wood|first2=Rachel A.|date=2008-12-01|title=Eve of biomineralization: Controls on skeletal mineralogy|url=https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geology/article-abstract/36/12/923/29691/Eve-of-biomineralization-Controls-on-skeletal|journal=Geology|language=en|volume=36|issue=12|pages=923–926|doi=10.1130/G25094A.1|issn=0091-7613}}</ref> و تا پایان تاریخ زیستی خود، از آن حالت استفاده کرده‌اند<ref>{{Cite journal|last=Porter|first=Susannah M.|date=2007-06-01|title=Seawater chemistry and early carbonate biomineralization|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17540895|journal=Science (New York, N.Y.)|volume=316|issue=5829|pages=1302|doi=10.1126/science.1137284|issn=1095-9203|pmid=17540895}}</ref>(برای یک بررسی عمیق‌تر به<ref>{{Cite journal|last=Maloof|first=A. C.|last2=Porter|first2=S. M.|last3=Moore|first3=J. L.|last4=Dudas|first4=F. O.|last5=Bowring|first5=S. A.|last6=Higgins|first6=J. A.|last7=Fike|first7=D. A.|last8=Eddy|first8=M. P.|date=2010-11-01|title=The earliest Cambrian record of animals and ocean geochemical change|url=https://pubs.geoscienceworld.org/gsabulletin/article/122/11-12/1731-1774/125474|journal=Geological Society of America Bulletin|language=en|volume=122|issue=11-12|pages=1731–1774|doi=10.1130/B30346.1|issn=0016-7606}}</ref> مراجعه شود). پایداری گفته شده به نسبت Ca/Mg در [[آب دریا]] بستگی دارد. که در درجه اول به سرعت [[گسترش بستر اقیانوس]] وابسته است، اگرچه مقادیر CO2 جو نیز در این نسبت نقش دارند.<ref name=":5"/>

زیست‌کانی‌سازی به‌طور مستقل چندین بار تکامل یافته‌است<ref>{{Cite journal|last=Murdock|first=Duncan J. E.|last2=Donoghue|first2=Philip C. J.|date=2011|title=Evolutionary origins of animal skeletal biomineralization|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21625061|journal=Cells, Tissues, Organs|volume=194|issue=2-4|pages=98–102|doi=10.1159/000324245|issn=1422-6421|pmid=21625061}}</ref> و بسیاری از گونه‌های جانوری برای اولین بار در دوره کامبرین اجزای ساخته شده از کانی‌ها را از خود نشان داده‌اند.<ref>{{Cite journal|last=Kouchinsky|first=Artem|last2=Bengtson|first2=Stefan|last3=Runnegar|first3=Bruce|last4=Skovsted|first4=Christian|last5=Steiner|first5=Michael|last6=Vendrasco|first6=Michael|date=2012-03|title=Chronology of early Cambrian biomineralization|url=https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0016756811000720/type/journal_article|journal=Geological Magazine|language=en|volume=149|issue=2|pages=221–251|doi=10.1017/S0016756811000720|issn=0016-7568}}</ref> بسیاری از موجودات دیگر از فرآیندهای مشابه استفاده کرده‌اند که نشان می‌دهد فرآیندهای زیست‌کانی‌سازی برگرفته از روندهایی‌اند که از قبل در سلول‌ها به منظور اهداف دیگر وجود داشته‌اند.<ref name=":4"/> با این‌که این روندهای تسهیل‌کننده زیست‌کانی‌سازی پیچیده‌اند و شامل فرستنده‌های سیگنال، [[بازدارنده آنزیم|بازدارنده‌ها]] و [[فاکتور رونویسی]] هستند، بسیاری از این فرایندها در میان شاخه‌های مختلف از جمله [[مهره‌داران]]، [[نرم‌تنان]] و [[مرجان]]‌ها مشترک اند.<ref name=":6">{{Cite journal|last=Westbroek|first=P.|last2=Marin|first2=F.|date=1998-04-30|title=A marriage of bone and nacre|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9582064|journal=Nature|volume=392|issue=6679|pages=861–862|doi=10.1038/31798|issn=0028-0836|pmid=9582064}}</ref> اجزای مشترک وظایف اساسی را انجام می‌دهند، مانند اینکه تعیین کنند که سلول‌ها برای ساخت کانی به کار روند، اما [[ژن]]‌ها جنبه‌های دقیق‌تر و ظریف‌تر را کنترل می‌کنند که در مراحل بعدی زیست‌کانی‌سازی رخ می‌دهند که به عنوان مثال، می‌توان به جهت‌گیری وساختار دقیق بلور ساخته شده اشاره کرد که این جهت‌گیری و ساختار گفته شده در میان [[نسب (فرگشت)|نسب]] گوناگون، به شدت تکامل پیدا کرده‌اند.<ref name=":0"/><ref name=":7">{{Cite journal|last=Jackson|first=Daniel J.|last2=McDougall|first2=Carmel|last3=Woodcroft|first3=Ben|last4=Moase|first4=Patrick|last5=Rose|first5=Robert A.|last6=Kube|first6=Michael|last7=Reinhardt|first7=Richard|last8=Rokhsar|first8=Daniel S.|last9=Montagnani|first9=Caroline|date=2010-03|title=Parallel evolution of nacre building gene sets in molluscs|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19915030|journal=Molecular Biology and Evolution|volume=27|issue=3|pages=591–608|doi=10.1093/molbev/msp278|issn=1537-1719|pmid=19915030}}</ref> این‌ها نشان می‌دهند که جانوران پرکامبرینی از روندهای مشابه برای اهداف متفاوتی استفاده می‌کرده‌اند. شاید این جانوران برای پرهیز از رسوب‌گذاری ناخواسته کلسیم‌کربنات ناشی از اقیانوس‌های اشباع شده دوره [[پیشین‌زیستی]] چنین فرآیندهایی را طی می‌کرده‌اند.<ref name=":6"/> حالت‌هایی از [[مخاط]] که در زیست‌کانی‌سازی مؤثر هستند، در نیاکان حیوانات امروزی نقش جلوگیری از مقادیر بالای کلسیم را داشته‌اند.<ref>{{Cite journal|last=Marin|first=F.|last2=Smith|first2=M.|last3=Isa|first3=Y.|last4=Muyzer|first4=G.|last5=Westbroek|first5=P.|date=1996-02-20|title=Skeletal matrices, muci, and the origin of invertebrate calcification|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11607630|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=93|issue=4|pages=1554–1559|doi=10.1073/pnas.93.4.1554|issn=0027-8424|pmc=PMC39979|pmid=11607630}}</ref> علاوه بر این، برخی پروتئین‌های خاصی که در اصل در حفظ غلظت کلسیم در سلول‌ها نقش داشته‌اند،<ref name=":8">{{Cite journal|last=Lowenstam|first=H. A.|last2=Margulis|first2=L.|date=1980|title=Evolutionary prerequisites for early Phanerozoic calcareous skeletons|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6991017|journal=Bio Systems|volume=12|issue=1-2|pages=27–41|doi=10.1016/0303-2647(80)90036-2|issn=0303-2647|pmid=6991017}}</ref> در میان همه حیوانات [[هم‌ساخت‌شناسی|هم‌ساخت]] هستند، و به نظر می‌رسد که پس از واگرایی شجره‌های حیوانات، در فرآیندهای زیست‌کانی‌سازی به کار گرفته شده‌اند.<ref name=":8"/> زیست‌کانی‌سازی به دور از اینکه یک ویژگی کمیاب باشد که چندین بار تکامل یافته و راکد مانده‌است، فرآیندی است که دفعات زیادی تکامل یافته‌است و امروزه نیز به سرعت در حال تکامل است. حتی در یک [[سرده]] نیز می‌توان تفاوت‌های بسیاری در یک [[خانواده ژن]] مشاهده کرد.<ref name=":7"/>

[[هم‌ساخت‌شناسی|هم‌ساختی]] روش‌های زیست‌کانی‌سازی با یک آزمایش قابل توجه نشان داده شده‌است که طی آن لایه درونی یک صدف درون دندان انسان قرار داده شد. در این آزمایش به جای یک واکنش از طرف دستگاه ایمنی بدن انسان، دیده شد که لایه قرار داده شده به خوبی با غشای استخوان مهمان پیوند خورد. این می‌تواند تغییر کاربری در فرآیندهای زیست کانی سازی را نشان دهد.
[[پرونده:Glomerula piloseta tube microstructure.jpg|بندانگشتی|183x183پیکسل|برش مقطعی از ساختار [[آراگونیت]] یک [[کرم‌های گردگیر|کرم گردگیر]] ]]
قدیمی‌ترین نمونه زیست‌کانی‌سازی به ۲ میلیارد سال قبل و ذخیره‌سازی [[مگنتیت]] بازمی‌گردد. که در برخی باکتری‌ها، دندان [[گهواره دریایی|کیتون‌ها]] و مغز مهره‌داران دیده شده‌است. ممکن است که سازوکارهایی که در نیاکان مشترک [[دوسوئیان]] نقش حسگر مغناطیسی را ایفا می‌کردند، بعدها در دوره کامبرین تکثیر شده و اصلاح پیدا کرده‌اند و به پایه‌ای برای سازوکارهای زیست‌کانی‌سازی مبتنی بر کلسیم تبدیل شده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Kirschvink, Joseph & Hagadorn, James. (2000). 10 A Grand Unified Theory of Biomineralization. The Biomineralisation of Nano- and Micro-Structures.}}</ref> در کیتون‌ها آهن در مجاورت دندان پوشیده شده با مگنتیت ذخیره می‌شود که باعث می‌شود پس از سایش، تجدید یابند. نه تنها شباهت مشخصی میان فرایند رسوب‌گذاری مگنتیت و رسوب مینای دندان وجود دارد، بلکه برخی جانداران محل‌های مشابه برای ذخیره‌سازی آهن را در کنار دندان‌هایشان دارا هستند.<ref>{{Cite journal|last=Towe|first=K. M.|last2=Lowenstam|first2=H. A.|date=1967-01|title=Ultrastructure and development of iron mineralization in the radular teeth of Cryptochiton stelleri (Mollusca)|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6017357|journal=Journal of Ultrastructure Research|volume=17|issue=1|pages=1–13|doi=10.1016/s0022-5320(67)80015-7|issn=0022-5320|pmid=6017357}}</ref>
{| class="wikitable"
! colspan="3" |انواع زیست‌کانی‌ها
! colspan="3" |مثال‌هایی از جانداران
|-
| colspan="3" |[[کلسیم کربنات]]
(کلسیت یا آراگونیت)
| colspan="3" |
* [[روزن‌داران]]
* [[کوکولیتوفور]]
* [[سوزنه]]‌های [[اسفنج‌های آهکی]]
* [[مرجان]]
* [[کهن‌جامان]]
* [[خزه‌زیان]]
* [[بازوپایان]] و [[صدف]]‌ها
* [[خارپوستان]]
* [[بادبزن‌کرمان]]
|-
| colspan="3" |[[دی‌اکسید سیلیسیم]]
(سیلیس)
| colspan="3" |
* [[شعاعیان]]
* [[دیاتومه]]
* [[سوزنه]]‌های بیشتر [[اسفنج دریایی|اسفنج‌های دریایی]]
|-
| colspan="3" |[[آپاتیت]] (فسفات کربنات)
| colspan="3" |
* [[مینای دندان]] در مهره‌داران
* [[استخوان]] مهره‌داران
* [[قیف‌دندانان]]
|}

== اخترزیست‌شناسی ==
در حوزه [[اخترزیست‌شناسی]]، بیان شده‌است که زیست‌کانی‌ها می‌توانند نشانه‌های مهمی برای حیات فرازمینی باشند، در نتیجه می‌توانند نقش مهمی در جستجوی حیات در گذشته و حال مریخ باشند. علاوه بر این، کانی‌های آلی که نقش [[رد پای زیستی|ردپای زیستی]] را دارند، به عنوان ایفا کنندگان نقش در واکنش‌های [[مواد حیاتی]] و مواد پیش‌زیستی شناخته می‌شوند.

در ۲۴ ژانویه سال ۲۰۱۴، [[ناسا]] اعلام کرد که مطالعات مریخ‌نوردهای [[مریخ‌نورد آپورچونیتی|آپورچونیتی]] و [[مریخ‌نورد کنجکاوی|کنجکاوی]]، در جستجوی شواهد حیات در گذشته آن سیاره خواهد بود که شامل تلاش برای یافت شواهد یک [[زیست‌کره]] مبتنی بر ریزاندامگان [[خودپروردگی|خودپرورد]] و [[شیمی‌پرورد]] در کنار نشانه‌های محیط‌های شامل آب است که ممکن است زیست‌پذیر بوده باشند.<ref name=":9">{{Cite journal|last=Grotzinger|first=John P.|date=2014-01-24|title=Exploring martian habitability. Habitability, taphonomy, and the search for organic carbon on Mars. Introduction|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24458635|journal=Science (New York, N.Y.)|volume=343|issue=6169|pages=386–387|doi=10.1126/science.1249944|issn=1095-9203|pmid=24458635}}</ref><ref name=":10">{{Cite journal|last=Matsuoka|first=Norikazu|last2=Yokokawa|first2=Miwa|last3=Naruse|first3=Hajime|last4=Sekiguchi|first4=Tomohiro|date=2016|title=Introduction to the Special Issue "Martian Surface Processes"|url=https://www.jstage.jst.go.jp/article/jgeography/125/1/125_125.7/_article/-char/ja/|journal=Journal of Geography (Chigaku Zasshi)|language=en|volume=125|issue=1|pages=7–12|doi=10.5026/jgeography.125.7|issn=0022-135X}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Grotzinger|first=J. P.|last2=Sumner|first2=D. Y.|last3=Kah|first3=L. C.|last4=Stack|first4=K.|last5=Gupta|first5=S.|last6=Edgar|first6=L.|last7=Rubin|first7=D.|last8=Lewis|first8=K.|last9=Schieber|first9=J.|date=2014-01-24|title=A Habitable Fluvio-Lacustrine Environment at Yellowknife Bay, Gale Crater, Mars|url=https://www.sciencemag.org/lookup/doi/10.1126/science.1242777|journal=Science|language=en|volume=343|issue=6169|pages=1242777–1242777|doi=10.1126/science.1242777|issn=0036-8075}}</ref> جستجو به دنبال شواهد زیست‌پذیری، [[فسیل|سنگواره‌ها]] و ترکیبات آلی بر روی سیاره مریخ، در حال حاضر از اهداف اصلی ناسا است.<ref name=":9"/><ref name=":10"/>

== کاربردها ==
اکثر رویکردهای مرسوم برای سنتز مواد در مقیاس نانو از نظر انرژی ناکارآمد هستند و شرایط سختی نیاز دارند که به عنوان مثالی برای این شرایط می‌توان به دما، فشار ویا pH بالا اشاره کرد. این فرایندها اغلب پسماندهای سمی تولید می‌کنند. علاوه بر این، [[مقدار ماده]] تولید شده کم است. در مقابل، مواد تولید شده توسط جانداران، نسبت به مواد ساختگی مشابه با ترکیب فاز یکسان، خواص بهتری دارند. این مواد زیستی، در محیط‌های آبی و توسط [[درشت‌مولکول]]‌ها جمع‌آوری می‌شوند. درشت‌مولکول‌های طبیعی مواد اولیه را جمع و حمل کرده و این [[بستر (شیمی)|بسترها]] را به صورت یکنواخت، به [[کامپوزیت]]‌های منظم با برد کوتاه و بلند تبدیل می‌کنند. هدف از [[زیست‌تقلید]]، شبیه‌سازی روش‌های طبیعی تولید کانی‌هایی مانند [[آپاتیت]] است. بسیاری از بلورهای ساخته شده به دست انسان، به دمای بالا و محلول‌های شیمیایی قوی نیاز دارند در حالی که جانداران مدت‌هاست که می‌توانند کانی‌های پیچیده و دقیقی را در دمای محیط بسازند. فازهای این کانی‌ها اغلب خالص نیستند بلکه از کامپوزیت‌هایی ساخته می‌شوند که بخش آلی دارند. این بخش‌ها معمولاً از جنس پروتئین‌هایی‌اند که در فرایند زیست‌کانی‌سازی نقش دارند. این کامپوزیت‌ها نه تنها از کانی خالص [[سختی|سخت‌تر]] هستند، بلکه محکم‌تر هم هستند.

=== آلاینده‌های اورانیومی در آب‌های زیرزمینی ===
[[پرونده:Autunite-69257.jpg|بندانگشتی|یک بلور [[اوتونیت|اتونیت]]]]
از زیست‌کانی‌سازی می‌توان برای تصفیه [[آب‌های زیرزمینی]] آلوده به [[اورانیوم]] استفاده شود.<ref name=":11">{{Cite journal|last=Newsome|first=Laura|last2=Morris|first2=Katherine|last3=Lloyd|first3=Jonathan R.|date=2014-01|title=The biogeochemistry and bioremediation of uranium and other priority radionuclides|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0009254113004907|journal=Chemical Geology|language=en|volume=363|pages=164–184|doi=10.1016/j.chemgeo.2013.10.034}}</ref><ref>باقری، هاشم و مر، فرید و رومانکو، الکساندر ا،1382، نقش کمپلکسهای کربناتی اورانیوم در کانی سازی اورانیم، مس، نیکل و کبالت در محدوده معدنی تالمسی و اهمیت اکتشافی و زیست‌محیطی آن، هفتمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، اصفهان،<nowiki>https://civilica.com/doc/17212</nowiki></ref> این فرایند در درجه اول برای رسوب کانی‌های اورانیوم فسفات مطرح می‌شود. این فسفات توسط [[میکروب|ریزاندامگان]] موجود در آب ترشح می‌شود. [[لیگاند]]های دارای بار منفی در سطح سلول‌ها، یون مثبت [[اورانیل]] (<small><chem>UO2^2+</chem></small>) را جذب می‌کنند. اگر غلظت فسفات و <small><chem>UO2^2+</chem></small> به اندازه کافی باشد، کانی‌هایی مانند [[اوتونیت|اتونیت]] (Ca(UO<sub>2</sub>)<sub>2</sub>(PO<sub>4</sub>)<sub>2</sub>•10-12H<sub>2</sub>O) و [[چندبلور]]های HUO<sub>2</sub>PO<sub>4</sub> تشکیل می‌یابند در نتیجه تحرک یون‌های اورانیل کاهش می‌یابد. در مقابل روش اضافه مستقیم ترکیبات معدنی فسفات به آب‌های زیر زمینی آلوده، روش حذف آلاینده‌ها با استفاده از زیست‌کانی‌سازی این برتری را دارد که لیگاندهای تولید شده توسط میکروب‌ها به‌جای واکنش فعال با تمام فلزات محلول در آب، ترکیبات اورانیومی را به‌طور ویژه مورد هدف قرار می‌دهند. تحریک فعالیت [[فسفاتاز]] باکتری‌ها برای آزادسازی فسفات در شرایط کنترل شده، سرعت [[آبکافت]] [[ارگانوفسفات]] توسط باکتری‌ها را محدود کرده و آزادسازی فسفات در سامانه را کاهش می‌دهد.<ref name=":11"/> این فرایند از گرفتگی محل تزریق، توسط مواد معدنی دارای فسفات جلوگیری می‌کند. غلظت بالای لیگاندها در نزدیکی سطح سلول‌ها کانون‌هایی را برای [[هسته‌زایی (شیمی)|هسته‌زایی]] و [[رسوب‌گذاری]] آماده می‌کنند. این فرایند از رسوب‌گذاری با محلول‌های شیمیایی پربازده‌تر است.<ref>{{Cite journal|last=Lloyd|first=Jonathan R|last2=Renshaw|first2=Joanna C|date=2005-06|title=Bioremediation of radioactive waste: radionuclide–microbe interactions in laboratory and field-scale studies|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0958166905000716|journal=Current Opinion in Biotechnology|language=en|volume=16|issue=3|pages=254–260|doi=10.1016/j.copbio.2005.04.012}}</ref>

== منابع ==
{{پانویس|۲}}
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Biomineralization&oldid=632049185 ویکی‌پدیا انگلیسی]

== جستارهای وابسته ==
* [[خاک دیاتومه]]
* [[اخترزیست‌شناسی]]
* [[صدف]]‌ها
* [[کامپوزیت]]
* [[زیست‌تقلید]]

{{پانویس}}
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Biomineralization&oldid=632049185 ویکی‌پدیا انگلیسی]

[[رده:خاک‌شناسی]]
[[رده:دستگاه اسکلتی]]
[[رده:شیمی معدنی زیستی]]
[[رده:فرایندهای زیست‌شناختی]]
[[رده:فیزیولوژی]]
[[رده:کانی‌سازی زیستی]]