نمایش مبدأ برای جدول تناوبی (ساختار بلوری)

برای عناصری که در [[شرایط استاندارد دما و فشار|دما و فشار استاندارد]] جامد هستند، جدول ساختار کریستالی پایدارترین شکل(های) ترمودینامیکی را در آن شرایط نشان می دهد. در تمام موارد دیگر [[ساختمان داده‌ها|ساختار داده]] شده برای عنصر در [[نقطه ذوب]] آن است (H، He، N، O، F، Ne، Cl، Ar، Kr، Xe، و Rn گازهایی در شرایط STP هستند؛ Br، Hg، و احتمالا Cn و Fl مایعات در شرایط STP هستند). داده ها فقط برای عناصری ارائه شده است که به صورت عمده تولید شده اند (99 مورد اول، به جز [[استاتین]] و [[فرانسیم]] ). پیش‌بینی‌هایی برای استاتین، فرانسیم، عناصر 100-113 و 118 داده شده است. آخرین پیش‌بینی‌ها برای [[فلروویم|فلروویوم]] (عنصر 114) نمی‌تواند بین ساختار مکعبی وجوه پر و ساختار شش ضلعی فشرده، که از نظر انرژی نزدیک به هم هستند، تمایز قائل شود. <ref name="Florez">{{Cite journal|last=Florez|first=Edison|last2=Smits|first2=Odile R.|last3=Mewes|first3=Jan-Michael|last4=Jerabek|first4=Paul|last5=Schwerdtfeger|first5=Peter|date=2022|title=From the gas phase to the solid state: The chemical bonding in the superheavy element flerovium|journal=The Journal of Chemical Physics|volume=157|doi=10.1063/5.0097642}}</ref> هیچ پیش بینی برای عناصر 115-117 در دسترس نیست.

== جدول ==
{{periodic table (by crystal structure)}}
{| class="wikitable sortable mw-collapsible"
|+ساختار کریستالی عناصر جدول تناوبی
|1
H
'''HEX'''
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|2
He
'''HCP'''
|-
|3
Li
'''BCC'''
|4
Be
'''HCP'''
| colspan="11" |
|5
B
'''RHO'''
|6
C
'''HEX'''
|7
N
'''HEX'''
|8
O
'''SC'''
|9
F
'''SC'''
|10
Ne
'''FCC'''
|-
|11
Na
'''BCC'''
|12
Mg
'''HCP'''
| colspan="11" |
|13
Al
'''FCC'''
|14
Si
'''DC'''
|15
P
'''ORTH'''
|16
S
'''ORTH'''
|17
Cl
'''ORTH'''
|18
Ar
'''FCC'''
|-
|19
K
'''BCC'''
|20
Ca
'''FCC'''
|
|21
Sc
'''HCP'''
|22
Ti
'''HCP'''
|23
V
'''BCC'''
|24
Cr
'''BCC'''
|25
Mn
'''BCC'''
|26
Fe
'''BCC'''
|27
Co
'''HCP'''
|28
Ni
'''FCC'''
|29
Cu
'''FCC'''
|30
Zn
'''HCP'''
|31
Ga
'''ORTH'''
|32
Ge
'''DC'''
|33
As
'''RHO'''
|34
Se
'''HEX'''
|35
Br
'''ORTH'''
|36
Kr
'''FCC'''
|-
|37
Rb
'''BCC'''
|38
Sr
'''FCC'''
|
|39
Y
'''HCP'''
|40
Zr
'''HCP'''
|41
Nb
'''BCC'''
|42
Mo
'''BCC'''
|43
Tc
'''HCP'''
|44
Ru
'''HCP'''
|45
Rh
'''FCC'''
|46
Pd
'''FCC'''
|47
Ag
'''FCC'''
|48
Cd
'''HCP'''
|49
In
'''TETR'''
|50
Sn
'''TETR'''
|51
Sb
'''RHO'''
|52
Te
'''HEX'''
|53
I
'''ORTH'''
|54
Xe
'''FCC'''
|-
|55
Cs
'''BCC'''
|56
Ba
'''BCC'''
|
|71
Lu
'''HCP'''
|72
Hf
'''HCP'''
|73
Ta
'''<small>BCC/TETR</small>'''
|74
W
'''BCC'''
|75
Re
'''HCP'''
|76
Os
'''HCP'''
|77
Ir
'''FCC'''
|78
Pt
'''FCC'''
|79
Au
'''FCC'''
|80
Hg
'''RHO'''
|81
Tl
'''HCP'''
|82
Pb
'''FCC'''
|83
Bi
'''RHO'''
|84
Po
'''<small>SC/RHO</small>'''
|85
At
'''[FCC]'''
|86
Rn
'''FCC'''
|-
|87
Fr
'''[BCC]'''
|88
Ra
'''BCC'''
|
|103
Lr
'''[HCP]'''
|104
Rf
'''[HCP]'''
|105
Db
'''[BCC]'''
|106
Sg
'''[BCC]'''
|107
Bh
'''[HCP]'''
|108
Hs
'''[HCP]'''
|109
Mt
'''[FCC]'''
|110
Ds
'''[BCC]'''
|111
Rg
'''[BCC]'''
|112
Cn
'''[HCP]'''
|113
Nh
'''[HCP]'''
|114
Fl
|115
Mc
|116
Lv
|117
Ts
|118
Og
'''[FCC]'''
|-
|
|-
| colspan="3" |
|57
La
'''DHCP'''
|58
Ce
'''<small>DHCP/FCC</small>'''
|59
Pr
'''DHCP'''
|60
Nd
'''DHCP'''
|61
Pm
'''DHCP'''
|62
Sm
'''RHO'''
|63
Eu
'''BCC'''
|64
Gd
'''HCP'''
|65
Tb
'''HCP'''
|66
Dy
'''HCP'''
|67
Ho
'''HCP'''
|68
Er
'''HCP'''
|69
Tm
'''HCP'''
|70
Yb
'''FCC'''
|-
| colspan="3" |
|89
Ac
'''FCC'''
|90
Th
'''FCC'''
|91
Pa
'''TETR'''
|92
U
'''ORTH'''
|93
Np
'''ORTH'''
|94
Pu
'''MON'''
|95
Am
'''DHCP'''
|96
Cm
'''DHCP'''
|97
Bk
'''DHCP'''
|98
Cf
'''DHCP'''
|99
Es
'''FCC'''
|100
Fm
'''[FCC]'''
|101
Md
'''[FCC]'''
|102
No
'''[FCC]'''
|}
{| style="text-align:left;"
|ساختار مکعبی مرکز پر<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:gold; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''BCC''': [[دستگاه بلوری مکعبی|body-centered cubic]] [[پرونده:Cubic-body-centered.svg|58x58پیکسل]]</div>
|-
|ساختار مکعبی وجوه پر (فشرده)<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:orange; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''FCC''': [[دستگاه بلوری مکعبی|face-centered cubic]] (cubic close packed) [[پرونده:Cubic-face-centered.svg|58x58پیکسل]]</div>
|-
|[[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] <div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:salmon; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''HCP''': [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|hexagonal close packed]] [[پرونده:Hexagonal_close_packed.svg|50x50پیکسل]]</div>
|-
|[[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده دوگانه]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:red; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''DHCP''': double hexagonal close packed [[پرونده:Hexagonal.svg|52x52پیکسل]]</div>
|-
|[[دستگاه بلوری راست لوزی|ساختار بلوری راست لوزی]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:palegreen; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''ORTH''': orthorhombic [[پرونده:Orthorhombic.svg|66x66پیکسل]]</div>
|-
|[[دستگاه بلوری چهارگوشه|ساختار بلوری چهارگوشه]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:yellow; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''TETR''': tetragonal [[پرونده:Tetragonal.svg|76x76پیکسل]]</div>
|-
|[[دستگاه بلوری شش‌گوشه|ساختار لوزی وجهی]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:lightblue; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''RHO''': rhombohedral [[پرونده:Rhombohedral.svg|51x51پیکسل]]</div>
|-
|[[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:tan; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''HEX''': hexagonal [[پرونده:Hexagonal.svg|52x52پیکسل]]</div>
|-
|ساختار مکعبی ساده<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:mistyrose; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''SC''': simple cubic [[پرونده:Cubic.svg|58x58پیکسل]]</div>
|-
|ساختار مکعبی الماسی<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:silver; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''DC''': [[ساختار الماس|diamond cubic]] [[پرونده:Cubic-face-centered.svg|58x58پیکسل]]</div>
|-
|[[دستگاه بلوری تک‌شیب|ساختار تک‌شیب]]<div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:violet; color:black;">&nbsp;</span>&nbsp;'''MON''': monoclinic [[پرونده:Monoclinic.svg|63x63پیکسل]]</div>
|}

== ساختارهای غیر معمول ==
{| class="wikitable"
!عنصر
! [[دستگاه بلوری|سیستم کریستالی]]
! عدد هم آرایی
! توضیحات
|-
| [[منگنز]]
| مکعبی
| bcc تغییر شکل یافته - سلول واحد حاوی اتم های منگنز در 4 محیط مختلف است. <ref name="Greenwood">{{Greenwood&Earnshaw2nd}}</ref>
|
|-
|[[روی]]
| [[دستگاه بلوری شش گوشه]]
| منحرف شده از hcp ایده آل. 6 تا از نزدیکترین همسایه‌ها در همان صفحه: 6 همسایه در صفحات مجاور 14 درصد دورتر <ref name="Greenwood" />
|
|-
|[[گالیم]]
| [[دستگاه بلوری راست لوزی]]
| هر اتم Ga یک نزدیکترین همسایه در 244 پیکومتری، 2 همسایه در 270 پیکومتری، 2 همسایه در 273 پیکومتری، 2 همسایه در 279 پیکومتری دارد. <ref name="Greenwood" />
| ساختار مربوط به ید است.
|-
| [[کادمیم]]
| [[دستگاه بلوری شش گوشه]]
| منحرف شده از hcp ایده آل. 6 تا از نزدیکترین همسایه‌ها در یک صفحه - 6 همسایه در صفحات مجاور 15٪ دورتر <ref name="Greenwood" />
|
|-
|[[ایندیم]]
| [[دستگاه بلوری چهارگوشه]]
| ساختار fcc کمی شکل طبیعی خارج شده <ref name="Greenwood" />
|
|-
|[[قلع]]
| [[دستگاه بلوری چهارگوشه]]
| 4 همسایه در 302 پیکومتری; 2 همسایه در 318 پیکومتری; 4 همسایه در 377 پیکومتری; 8 همسایه در 441 پیکومتری <ref name="Greenwood" />
| فرم قلع سفید (پایدار ترمودینامیکی در دمای بالای 286.4 کلوین)
|-
| [[آنتیموان]]
| [[دستگاه بلوری شش‌گوشه|لوزی وجهی]]
| ورق کوبیده شده؛ هر اتم Sb دارای 3 همسایه در همان صفحه در  290.8 پیکومتری است. 3 همسایه در ورق مجاور در 335.5 پیکومتری. <ref name="Greenwood" />
| فرم فلزی خاکستری
|-
| [[ساماریم]]
| مثلثی
| 12 همسایه‌ نزدیک
| hcp پیچیده با تکرار 9 لایه: ABCBCACAB. . . . <ref>A.F Wells (1962) ''Structural Inorganic Chemistry'' 3d Edition Oxford University Press</ref>
|-
| [[جیوه]]
| [[دستگاه بلوری شش‌گوشه|لوزی وجهی]]
| 6 همسایه نزدیک در 234 کلوین و 1 اتمسفر (در دمای اتاق مایع است و بنابراین در شرایط محیطی ساختار بلوری ندارد! )
| این ساختار را می توان به عنوان یک شبکه hcp تغییر یافته در نظر گرفت که نزدیکترین همسایگان در همان صفحه تقریباً 16٪ دورتر هستند <ref name="Greenwood" />
|-
| [[بیسموت]]
| [[دستگاه بلوری شش‌گوشه|لوزی وجهی]]
| ورق کوبیده شده؛ هر اتم Bi سه همسایه در همان صفحه در 307.2 پیکومتری دارد. 3 همسایه در ورق مجاور در 352.9 پیکومتری. <ref name="Greenwood" />
| Bi، Sb و آرسنیک خاکستری در کریستال خود گروه فضایی یکسانی دارند.
|-
| [[پولونیم]]
| مکعبی
| 6 همسایه نزدیک
| شبکه مکعبی ساده اتم های سلول واحد در گوشه یک مکعب هستند.
|-
| [[پروتاکتینیم]]
| [[دستگاه بلوری چهارگوشه]]
| سلول واحد مکعبی مرکزپر، که می توان آن را یک Bcc تغییر شکل یافته در نظر گرفت.
|
|-
| [[اورانیوم]]
| [[دستگاه بلوری راست لوزی]]
| ساختار hcp به شدت تغییر شکل یافته است. هر اتم چهار همسایه نزدیک دارد، 2 تا در 275.4 پیکومتری، 2 تا در 285.4 پیکومتری. چهار همسایه بعدی در فواصل 326.3 پیکومتری و چهار تای بعدی در 334.2 پیکومتری. <ref>Harry L. Yakel, ''A REVIEW OF X-RAY DIFFRACTION STUDIES IN URANIUM ALLOYS''. The Physical Metallurgy of Uranium Alloys Conference, Vail, Colorado, Feb. 1974</ref>
|
|-
| [[نپتونیم]]
| [[دستگاه بلوری راست لوزی]]
| ساختار bcc بسیار تغییر شکل یافته است. پارامترهای شبکه: ''a''&nbsp;=&nbsp;666.3 pm, ''b''&nbsp;=&nbsp;472.3pm  ''c''&nbsp;=&nbsp;488.7 pm  <ref>URL {{Cite web|url=http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/a_c.html|title=The alpha Np (A_c) Structure|accessdate=2013-10-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121002050018/http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/a_c.html|archivedate=2012-10-02}}</ref>
|
|-
| [[پلوتونیم]]
| [[دستگاه بلوری تک‌شیب|مونوکلینیک]]
| ساختار هگزاگونال کمی تغییر شکل یافته است. 16 اتم در سلول واحد است. پارامترهای شبکه: ''a''&nbsp;=&nbsp;618.3&nbsp;pm, ''b''&nbsp;=&nbsp;482.2&nbsp;pm, ''c''&nbsp;=&nbsp;1096.3 pm, ''β''&nbsp;=&nbsp;101.79°  <ref>URL {{Cite web|url=http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/aPu.html|title=The alpha-Pu Structure|accessdate=2012-02-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111230075857/http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/aPu.html|archivedate=2011-12-30}}</ref>
|
|}

== ساختارهای کریستالی معمولی ==

=== ساختارهای فلزی فشرده ===
بسیاری از فلزات ساختارهای فشرده را اتخاذ می کنند، یعنی ساختارهای شش ضلعی فشرده و ساختارهای مکعبی وجوه پر (مکعبی فشرده). یک مدل ساده برای هر دوی اینها این است که فرض کنیم اتم‌های فلز کروی هستند و به کارآمدترین روش ( [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|فشرده]] یا فشرده‌ترین) در کنار هم قرار می‌گیرند. در فشرده‌ترین حالت، هر اتم دارای 12 همسایه بسیار نزدیک با فاصله مساوی است و بنابراین عدد هم آرایی آن 12 است. اگر ساختارهای فشرده ساخته شده از لایه های کره در نظر گرفته شوند، تفاوت بین [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] و مکعب وجوه پر در نحوه قرارگیری هر لایه نسبت به لایه های دیگر است. در حالی که راه های زیادی وجود دارد که می توان برای ایجاد منظم لایه ها در نظر گرفت:

* [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] دارای لایه های متناوب است که مستقیماً در بالا/زیر یکدیگر قرار گرفته اند: A،B،A،B،... (همچنین [[گروه فضایی|P6 <sub>3</sub> /mmc]] ، نماد پیرسونstrukturbericht  A3 ،hP2 نیز نامیده می شود.)
* ساختار مکعبی وجوه پر هر لایه سوم را مستقیماً بالا/زیر یکدیگر دارد: A,B,C,A,B,C,... (همچنین ساختار مکعبی فشرده، [[گروه فضایی|Fm3m]] ، نماد پیرسون strukturbericht A1، cF4 نیز نامیده می شود).
* [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] دوگانه دارای لایه هایی است که مستقیماً در بالا / زیر یکدیگر قرار دارند، A,B,A,C,A,B,A,C,... به طول دوره 4 مانند مخلوطی جایگزین از [[بسته‌بندی|بسته بندی]] fcc و hcp (همچنین [[:en:Space_group|P6<sub>3</sub>/mmc]] نامیده می شود. , نماد پیرسون hP4 و strukturbericht  A3 ). <ref>URL {{Cite web|url=http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/a3p.html|title=The alpha la (A3') Structure|accessdate=2012-02-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111223180730/http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/a3p.html|archivedate=2011-12-23}}</ref>
* ساختار α-Sm دارای دوره زمانی 9 لایه A,B,A,B,C,B,C,A,C است. . . . ( [[گروه فضایی|R3m]] ،نماد پیرسون strukturbericht C19 ،hR3 ). <ref>URL {{Cite web|url=http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/c19.html|title=The alpha Sm (C19) Structure|accessdate=2012-02-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120112082753/http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/c19.html|archivedate=2012-01-12}}</ref>

==== [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] ====
در ساختار hcp ایده آل، نسبت محوری سلول واحد <math display="inline"> 2\sqrt{\frac{2}{3}} \sim 1.633</math> است . با این حال، انحرافاتی از این مقدار در برخی فلزات وجود دارد که سلول واحد در یک جهت اعوجاج دارد اما ساختار همچنان گروه فضایی hcp را حفظ می‌کند - قابل توجه است که همه عناصر دارای نسبت پارامترهای شبکه c/a < 1.633 هستند (بهترین‌ها منیزیم و کوبالت هستند. و بدترین بریلیم با &nbsp;''c''/''a''&nbsp;~&nbsp;1.568). در موارد دیگر مانند روی و کادمیوم، انحراف از حالت ایده آل، تقارن سازه را تغییر می دهد و نسبت پارامتر شبکه ''c''/''a''&nbsp;>&nbsp;1.85 دارند.

==== [[شبکه کریستالی هگزاگونال فشرده|ساختار شش ضلعی فشرده]] دوگانه ====
مشابه ساختار ایده آل hcp، ساختار کامل dhcp باید دارای نسبت پارامتر شبکه ای <math display="inline"> \frac{c}{a} = 4\sqrt{\frac{2}{3}} \sim 3.267.</math> باشد. در ساختارهای dhcp واقعی 5 لانتانید (از جمله β-Ce) <math display="inline"> c/2a</math> بین 1.596 (Pm) و 1.6128 (Nd) متغیر است. برای چهار شبکه dhcp اکتینیدهای شناخته شده، تعداد متناظر بین 1.620 (Bk) و 1.625 (Cf) متغیر است. <ref>Nevill Gonalez Swacki &#x26; Teresa Swacka, ''Basic elements of Crystallography'', Pan Standford Publishing Pte. Ltd., 2010</ref>

=== ساختار مکعبی مرکزپر ===
این یک ساختار فشرده نیست. در این حالت، هر اتم فلز در مرکز یک مکعب با 8 همسایه نزدیک است، با این حال، 6 اتم در مرکز مکعب های مجاور فقط نزدیک به 15 درصد دورتر هستند، بنابراین، عدد هم آرایی را می توان 14 در نظر گرفت، زمانی که اینها ong هستند. یک ساختار تبر 4 برابر مکعبی وجوه پر می شود (ساختار مکعبی فشرده).

== همچنین ببینید ==

* [[ساختار بلوری|ساختار کریستالی]]

== منابع ==
<references group="" responsive="0"></references>

;

عمومی

* {{cite conference|title=Actinides and the Environment|conference=NATO ASI Series|book-title=Proc. of the NATO Advanced Study Institute on Actinides and the Environment|location=Maleme, Crete, Greece|date=July 1996|editor1=P.A. Sterne|editor2=A. Gonis|editor3=A.A. Borovoi|publisher=Kluver Academic Publishers|isbn=0-7923-4968-7|pages=59–61}} 
* {{cite book|title=The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements|editor1=L.R. Morss|editor2=Norman M. Edelstein|editor3=Jean Fuger|edition=3rd|publisher=Springer|date=2007|isbn=978-1402035555}}

== پیوند به بیرون ==

* [https://web.archive.org/web/20120308235759/http://cst-www.nrl.navy.mil/lattice/struk/atype.html Strukturbericht نوع A - گزارش ساختار برای عناصر خالص]
* [http://wwwhomes.uni-bielefeld.de/achim/ele_structures.html ساختارهای کریستالی برای عناصر شیمیایی جامد در 1 بار]
{{ناوبری جدول تناوبی}}
[[رده:جدول تناوبی]]
[[رده:عناصر شیمیایی بر پایه ساختار بلوری]]