نمایش مبدأ برای ترکیب‌های کربونیل غیراشباع آلفا-بتا

[[پرونده:Α,β-unsaturated carbonyl compound.svg|بندانگشتی|ساختار کلی ترکیب‌های کربونیل غیراشباع]]
'''ترکیب‌های کربونیل غیراشباع α، β''' عبارت است از [[ترکیب آلی|ترکیب‌های آلی]] با ساختار کلی <math>(O{=}CR){-}C^\alpha{=}C^\beta{-}R</math> مانند اِنون‌ها و اِنال‌ها. در این ترکیب‌ها یک گروه [[کربونیل]] با یک [[آلکن]] مزدوج می‌شود (به همین دلیل عبارت [[ترکیب‌های سیرشده و سیرنشده|سیرنشده]] یا غیراشباع به کار رفت) برخلاف کربونیل‌هایی که یک گروه آلکن جانبی دارند، ترکیب‌های کربونیل غیراشباع آلفا، بتا، مستعد حمله به کربن بتا توسط [[هسته‌دوست]]‌ها هستند. از جمله کربونیل‌های غیراشباع می‌توان به [[اکرولین]] (پروپنال)، [[مسیتیل اکسید]]، [[اکریلیک اسید]] و [[مالئیک اسید]] اشاره کرد. کربونیل‌های غیراشباع را می‌توان در آزمایشگاه با یک [[واکنش آلدول]] در [[واکنش پرکین]] تهیه کرد.

== انواع ==
<gallery caption="Parent α,β-Unsaturated Carbonyls" widths="120px" heights="100px">
File:Methyl vinyl ketone.svg|[[متیل وینیل کتون]]، ساده‌ترین کتون غیراشباع α،β
File:Acrolein-skeletal.png|[[اکرولین]]، ساده‌ترین آلدهید غیراشباع α،β
File:Methylacrylat.svg|[[متیل اکریلات]]، یک اِستر غیراشباع α،β
File:Acrylamide-2D-skeletal.png|[[آکریل‌آمید]]، [[پیش‌ماده]] برای [[پلی‌اکریل‌آمید]]
File:Maleinsäure.svg|[[مالئیک اسید]]، یک ''دی''-کربونیل غیراشباع α،β
File:Fumaric-acid-2D-skeletal.png|[[فوماریک اسید]]، ایزومتریک با [[مالئیک اسید]]
File:Acryloyl chloride2.png|[[Acryloyl chloride]]
</gallery>

=== اِنون ===
یک انون نوعی کربونیل غیراشباع آلفا بتا است که از یک آلکن مزدوج شده با [[کتون]] ساخته شده.<ref name=March>{{March6th}}</ref> ساده‌ترین انون، [[متیل وینیل کتون]] است (بوتنون، CH<sub>2</sub>=CHCOCH<sub>3</sub>) انون‌ها معمولاً با استفاده از [[تراکم آلدولی]] یا [[تراکم نووناگل]] تولید می‌شوند. برخی از انون‌هایی که به صورت تجاری از تراکم [[استون]] تولید می‌شوند عبارتند از [[مسیتیل اکسید]] و [[فورون]] و [[ایزوفورون]].<ref>{{Ullmann|doi=10.1002/14356007.a15_077|title=Ketones|year=2000|last1=Siegel|first1=Hardo|last2=Eggersdorfer|first2=Manfred|isbn=978-3-527-30673-2}}</ref>

[[پرونده:Condensationaldolique.png|600px|وسط|بندانگشتی|واکنش کلی برای یک تراکم آلدولی میان دو ترکیب کربونیل.]]

=== اِنال ===
یک انال گونه ای از کربونیل غیراشباع آلفا، بتا است که از آلکن مزدوج شده با [[آلدئید]] ساخته شده‌است.<ref name=March/> ساده‌ترین انال، [[اکرولین]] (CH<sub>2</sub>=CHCHO) است. دیگر نمونه‌های انال عبارتند از [[سیس-۳-هگزنال]] (بوی چمن زده شده) و [[سینامالدهید]] (بوی دارچین).
<gallery caption="دیگر کربونیل‌های آلفا، بتا" widths="120px" heights="100px">
File:Crotonaldehyde.png|''ائی''-[[کروتون‌آلدهید]]، انالی که به عنوان ایزومر وجود دارد.
File:Cyclohexenone.png|[[سیکلوهگزنون]]
File:Testosteron.svg|[[تستوسترون]]، هورمون مردانه
File:Zimtaldehyd - cinnamaldehyde.svg|[[سینامالدهید]]، بوی دارچین
File:P-Benzochinon.svg|[[۱٬۴-بنزوکینون]]، یک کربونیل الکترون دوست غیراشباع آلفا بتا
File:(benzylideneacetone)iron-tricarbonyl-2D-skeletal.png|انون کمپلکس آهن-تری کربونیل
File:Squaric acid.svg|[[کوادراتیک اسید]]
</gallery>

== جستارهای وابسته ==
* [[انول]]
* [[گروه اکریلویل]]

== منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}

[[رده:انون‌ها]]
[[رده:کتون‌های مزدوج]]
[[رده:گروه‌های عاملی]]
[[رده:مشتق‌های آلکن]]